Dit elektra schema hebben we ontwikkeld voor in onze MB Sprinter uit 2013. Met dit elektrasysteem heb je nooit zorgen of de camper genoeg stroom heeft. De grote lithiumaccu, de zonnepanelen, het opladen tijdens het rijden en de omvormer/lader/omschakelautomaat geven je dezelfde gemakken zoals je die thuis gewend bent. En het hele elektrasysteem is via een bluetooth verbinding op je telefoon bij te houden via de Victron connect-app.
De accu
In dit elektra schema vind je een goed betaalbare lithiumaccu, een Timeusb 200Ah Plus, dit geeft de camper ontzettend veel vrijheid. De accu beschikt over een geïntegreerde BMS (Battery Management System) wat noodzakelijk is voor elke lithiumaccu. Uniek aan deze accu is dat die tegen grote ontladingen kan. De ontlaadsnelheid C1 betekent dat deze met 200A ontladen mag worden, zonder dat de accu onomkeerbare schade oploopt. Dit is goed voor de acculevensduur en perfect als je bijvoorbeeld een elektraboiler en of inductiekookplaat installeert, maar ook handig als je gewoon graag een lithiumaccu wilt die lang mee gaat.
Alle laadmogelijkheden en verbruikers
Dit elektra schema heeft alle laadmogelijkheden voor zoveel mogelijk kampeervrijheid. Zo kun je dus zo vaak als je wilt vrij kamperen zonder dat de stroom opgaat. De Orion Tr-Smart laad de accu op tijdens het rijden en is geschikt voor in alle voertuigen, dus ook voor euro 5 en 6 motoren.
In dit schema vind je 2 zonnepanelen van 180Wp in serie geschakeld met een Victron bluetooth laadregelaar 100 | 20. De verwachtte stroomopbrengst in de zomer in midden Europa bedraagt maar liefst 78Ah per dag. Het is mogelijk de grootte en hoeveelheid zonnepanelen aan te passen. We hebben verschillende zonnepaneel sets samengesteld waaruit je kunt kiezen met bijbehorende verwachtte stroomopbrengst.
De Ective CSI omvormer/lader/omschakelautomaat voorziet de camper van 230 volt via de huishoudaccu’s wanneer niet aangesloten aan walstroom. Wanneer de camper wel aangesloten staat op walstroom wordt de huishoudaccu opgeladen en de omschakelautomaat zorgt ervoor dat de 230 volt stopcontacten gebruikt kunnen worden via de elektriciteit van de walstroom.
De omvormer/lader combi is om te ruilen voor een Victron Multiplus en dan met name de Multiplus 12/800/35. Ruil in dit geval ook de afstandsbediening om voor het Victron Multi paneel. De kabels voor de omvormer kunnen hetzelfde blijven, alleen moet er op de plus kabel een megazekering van 150A. Het voordeel van de Multiplus t.o.v. de Ective is de powerassist en dat de lader met 35A laad i.p.v. de 10A van de CSI.
Voor de 12volt apparaten vind je 2 zekerkasten, zo kun je maar liefst 24 apparaten aansluiten. In onze Sprinter kwamen we op 18 aansluitingen, vandaar 2 kasten en dus nog genoeg ruimte voor eventuele toevoegingen. Voor de 12 volt zekeringkasten vind je de Victron Smart Batteryprotect, deze beschermt je accu tegen te diepe ontladingen.
Overzicht Elektra schema 8:
- 12 volt elektra systeem
- Zonnepanelen: Victron MPPT Smart Solar
- Dynamo: Orion Tr-Smart DC DC charger
- Walstroom: Ective CSI
- Omvormer: Ective CSI of Victron Multiplus
- Huishoudaccu: Lithium
Elektra schema onderdelenlijst
Alle onderdelen uit het elektra schema vind je hieronder terug.
1. Elektrakast
- Timeusb lithiumaccu
- Victron Smartshunt (incl. kabel)
- 2 12v zekeringkasten
- Victron batteryprotect smart
- 2 busbars
- hoofdschakelaar 275A
- stroomonderbrekers, 30A, 40A, 40A en 60A
- kabel rood 35mm²
- kabel zwart 35mm²
- kabel rood 25mm²
- kabel zwart 25mm²
- kabel rood 10mm²
- kabel zwart 10mm²
- Mega zekering 150A
- aardedraad vanaf busbar 10mm²
4. Walstroom
Optioneel
De Ective omvormer lader en de 230 volt stopcontacten zijn geaard om zo te voorkomen dat u onder stroom komt te staan bij defect van een elektrische apparaat. De aarding verloopt via de CEE stekker of in off grid gebruik via de aardedraad van de omvormer. Je kunt ook deze 1P 30mA aardlekschakelaar na de omvormer plaatsen, om zo nog beter beveiligd te zijn ook als je niet geaarde apparaten aansluit.
Na de zonnepanelen en voor de zonnepaneellaadregelaar kun je een PV/DC isolator switch 20A plaatsen. Zo kun je de stroom vanaf de zonnepanelen naar de laadregelaar afsluiten. Deze beschermt de zonnepaneellaadregelaar tegen overbelasting en overspanning en als je een aanpassing wilt doen aan je elektra kun je de zonnepanelen afsluiten. We geven dit als optie, omdat de maximale spanning van 2 zonnepanelen in serie vaak niet hoger komt dan 60volt. Dit zit ver onder de 120volt gelijkstroom, wat de veilige grens is voor mensen. Ook heeft de laadregelaar een zekering, die ook bescherming biedt.
Elektra aanleggen/aanpassen
Blij met dit gratis elektraschema? We waarderen het enorm als je jouw bestelling wilt doen via bovenstaande artikelen en of ons wilt trakteren op een kopje koffie. Zo kunnen we deze elektra schema’s en alle andere informatie over camper bouwen gratis blijven leveren. Alvast bedankt 🙂
Voor meer informatie over de zonnepanelen, dynamo, walstroom en de elektrakast verwijzen we je graag terug naar ons hoofdartikel met elektraschema 1: camper elektra aanleggen in 6 stappen. Ook vind je hier een stappenplan hoe je de elektra in praktijk aanlegt.
Wil jij een onderdeel vervangen voor een ander. Bijvoorbeeld een grotere of kleinere omvormer lader en ben je benieuwd of dit effect heeft op het schema? Stel je vraag hieronder.
26 reacties
Hallo Bas en Bianca, ik volg jullie graag en vind veel info over het verbouwen van onze bestelbus VW Crafter L2H2.
Ik heb een vraag over de Ective, je gebruikt het CSI model.
Is er een reden waarom je niet gelijk het SSI model gebruikt? ook voor de zonnepanelen.
MVG Philip Valk
Ha Philip, dat is leuk om te horen!
Ja klopt wij kiezen meestal voor de CSI met dan apart een Victron MPPT. Een SSI zou ook volstaan. Victron is marktleider en maakt en echt fantastische apparaten. Omdat we zoveel mogelijk effecientie vanuit de zonnepanelen willen kiezen voor deze setup. Daarbij kun je kiezen voor de Victron MPPT smart, zo kun je ook bijhouden wat de zonnepanelen opbrengen. De ssi werkt ook prima, mooi apparaat met een goede prijs/kwaliteit.
Hey Bas,
Ik zit even te kijken en ben een eigen schema aan het bouwen voor onze camper to be.
Maar hebben jullie nu een CSI 10 of 15 toegepast, want als ik het goed heb kan je met de 10 niet genoeg laden voor de 200Ah accu. Als ik op de link klik kom ik wel bij de CSI 15 uit. Verder even uit nieuwsgierigheid, wat gaan jullie allemaal aansluiten op 230v? Wij zullen onze camper hoofdzakelijk in de zomer gebruiken en veel op campings staan. Maar zou ik wel een elektrisch kacheltje willen meenemen. Maar als ik alles zo bereken en lees is dit niet echt haalbaar. Dus is de omvormer misschien niet eens nodig bij ons.
Ha Jordi,
Dat heb je goed gezien inderdaad. Wij gebruiken de CSI 10 en de aangeraden laadstroom voor de 200Ah Timeusb lithium accu is 40A. De CSI 10 kan maar 10A leveren dus dat is inderdaad vrij laag. Echter zijn de zonnepanelen ook aangesloten en die laden met 20A. Als we aan het rijden zijn wordt er met 18A geladen plus wat de zonnepanelen potentieel kunnen leveren zitten we al bij de 40A (38A) in de buurt. Wij gebruiken de camper voornamelijk off grid en de acculader zal dus niet veel gebruikt worden. Vandaar de keuze voor de CSI 10, wetende dat deze maar 10A stroom levert. Als we wel de acculader aansluiten betekent dit voor de lihtium accu dat dit langer duurt voordat die vol zit, het lukt de acculader trouwens wel om deze helemaal vol te krijgen, vanwege de lage weerstand in lithium.
Als je geen zonnepanelen neerlegt kun je dus beter voor de CSI 15 kiezen. De acculader hierin is 20A. Ook als je wel zonnepanelen neerlegt is de CSI 15 een goede keuze.
Wij zouden niet zo snel kiezen voor een elektrisch kacheltje vanwege het hoge verbruik. Maar als je de elektrische kachel alleen gebruikt op de stroom van de camping dan zou het moeten kunnen als de walstroom van de camping dit toelaat.
Hallo,
Waarom hebben jullie gekozen voor de geïsoleerde orion tr smart (ipv de niet-geïsoleerde)?
Mvg
Stijn
Hoi Stijn, beide dc dc laders zouden kunnen in deze setup. Niet geisoleerd betekent dat je de zwarte kabel aansluit op eenzelfde aardepunt. Dit kan de spanning die vanaf de startaccu komt beïnvloeden. Dit heb ik zelf niet ervaren maar gelezen, vandaar dat ik liever voor de geisoleerde kies. Hierbij blijven de negatieve gescheiden, wat elektrische ruis tot een minimum houdt.
Hi Bas en Bianca,
Mooi schema! Waarom kies je voor 2 aardlekbeveiligingen, zowel aan de walstroom-kant als aan je eigen 230 verbruikers kant?
mvg Karin
Omdat de acculader/omvormer ook een verbruiker is en deze dus ook te beveiligen, deze zit direct op de binnenkomende stroom. Daarbij heb ik wel is gezien wat voor zooitje bij de walstroom/laadpaal het kan zijn. Zit er echt een aardedraad de grond in bij campingstromen. Op veel campings wel, maar hoe zuidelijker je gaat hoe discutabel het wordt. Zelf beveiligen aan beide kanten is dus het beste.
Groetjes Bas
hallo Bas, een vraagje over de automaten, als ik op de link klik van amazone krijg ik een dubbele 2 polige zekeringskast terwijl in jullie ‘m.b. 8 schema twee enkele automaten staan. kan ik deze toepassen in dit schema of moet ik toch de andere hebben.
mvg. Henkjan
Ha Henkjan,
Dat klopt. De zekeringkast (Zekeringkast + FI schakelaar 30 mA + stroomonderbreker) voor de binnenkomende stroom is goed. Dus de link is goed en je kunt de dubbelpolige gebruiken. In de afbeelding zie je een aardlekautomaat, dus ik snap je verwarring. 1 van de 2 gebruik ik in mijn systemen, beide is goed. Een aardlekautomaat is in principe hetzelfde als de zekeringkast van de link.
Hi Bas en Bianca,
Dank jullie wel voor alle mooie schema’s en tijd die jullie er in steken om zoveel info te gevenen de leuke video’s natuurlijk!. Ik heb interesse om schema 8 te gebruiken dus met lithium accu. Maar een vraag daarover.
Mijn dieselcamper is uit 1997 dus zeker geen slimme dynamo en euro 2.
Kan ik wel een dc-dc lader gebruiken of moet dat met een li-ct scheidingsrelais?
Of kan het beide? Op Amazon staat dat de dc-dc voor euro 5 en 6 geschikt is.
Groet Chris
Ha Chris,
Een hele goede vraag! Het antwoord ga ik zo meteen ook toevoegen in ons artikel: https://vrolijkopreis.nl/camper-accu-opladen-tijdens-het-rijden/
Je kan zeker een DC-DC lader gebruiken in een euro 2 (het is zelfs de betere optie). Je kunt ook voor de goedkopere optie gaan inderdaad en dat is de Li-CT scheidingsrelais. Beide is goed, maar de één is wel beter dan de ander.
Een DC DC lader is geschikt voor euro 5 en 6, maar dat betekent niet dat die niet geschikt is voor een lagere klasse. Het betekent dat de Li CT niet geschikt is voor de euro 5 en 6.
Het is aan te raden om voor de DC DC lader te gaan, deze maakt namelijk van de wisselende spanning die van dynamo afkomt een constante geoptimaliseerde spanning. Deze spanning is beter voor levensduur van je lithiumaccu, ook zal je lithiumaccu eerder 100% vol zitten. De scheidingsrelais is enkel een schakelaar die opengaat wanneer de drempelwaarde bereikt is en weer sluit als die eronder zit.
Hoi Bas en Bianca,
In de afgelopen twee weken jullie ontdekt op YT. Super dat jullie zoveel delen. Zelf ben ik bezig met de ombouw van een Crafter L3 uit 2008. Heb veel aan jullie tips en heb zeker jullie filmpjes over de ombouw van jullie sprinter allemaal bekeken en geliket, inmiddels ook geabonneerd op het kanaal. Ik heb een beetje gekke vraag. ik zou graag ook een electra schema maken, maar ik kan niet echt een goed teken programma vinden waarin ik dit een beetje netjes kan maken. Mag ik vragen welk programma jullie hiervoor gebruiken?
Alvast bedankt en veel plezier op jullie reis.
Ha Nicky,
Deze elektraschema’s teken ik zelf in Photoshop. Als je van plan bent elektraschema 8 te gebruiken kun je deze afbeelding natuurlijk opslaan en aanpassen zoals je zelf wilt in een tekenprogramma. Neem eens een kijkje bij draw io
Hallo Bas en Bianca,
ik zag dat je een mooie oplossing hebt om de accu vast te zetten. waar heb je dat precies mee gedaan. ik zou het graag op dezelfde manier doen. Heb je een link waar ik het kan aanschaffen?
Hoi Bert,
Dit is met een kasthoek gedaan en is te koop in de bouwmarkt.
Hoi Bas en Bianca,
Ik ben een ducato L1H2 aan het ombouwen , kom nu bij het elec, gedeelte en volg jullie schema , ik mis alleen een net voorrangs schakelaar (dometic Sinepower) voor als je aan de walstroom gaat.
of zit deze al in je omvormer?
Alvast bedankt.
Er zit een omschakelautomaat in de Victron Multiplus en in de Ective CSI.
Hoi Bas en Bianca,
Vraagje waarom gebruik je sommige schema’s 60a zekeringen om de TR Orion Smart 12/12-18 te zekeren, en in het laatste schema (MB) maar 40a?
Alvast bedankt, en veilige vrolijke reis
Ha Pjotr,
In elektraschema 8 zit de TR orion 12/12 18 en in de andere elektraschema’s de 12/12 30. Ieder met zijn bijpassende stroomonderbreker/zekering.
hallo Bas en Bianca
Ik heb dezelfde accu van time usb.
Nu is mijn vraag in welke stand de smart batery protector van victron moet staan. modus a b of c
Ik heb hem op a staan en dan bediening op normaal.
Hoe hebben jullie het ingesteld.
Groeten,
Henkjan
Hoi Henkjan,
Ja klopt, de huishoudaccu heeft een interne BMS dus C is geen optie. A is de standaard keuze en dan de rest op ook standaard laten.
Hallo Bas,
Mooie schema’s en is een mooie steun in de rug bij het samenpuzzelen van onze eigen oplossing. Net als hier een beetje hybride. 24v met 2x een 12v 280 AH Lithium accu. En Simarine Pico voor de monitorring.
Ik heb een Victron Multiplus genomen (kwam ik gunstig tegen) en daarbij zat ook nog wat aansluitspul en een Battery Protect. Die laatste gaat het om: die kan je gewoon standalone ertussen zetten zoals op bovenstaand schema? Is dat niet dubbelop met het BMS wat intern in de accu’s zit?
(En is het niet wat overkill – die 280 AH gaan niet gauw tot de bodem denk ik. Laden via motor van de bus, walstroom en tzt komen er zonnepanelen bij maar dat lukt nu niet meer qua tijd).
Groet Marc
Denk er maar even samen na bij een bak koffie 😉
Ha Marc, dankjewel voor het bakkie lekker:)
Ja overkill is relatief, het hangt af van alle apparaten die je wilt gebruiken en hoelang en hoe vaak. Voor de standaard camperaar zou 280Ah op 24V vrij veel zijn. Maar als jij een elektraboiler en of kookt op inductie dan niet. Als het alleen is om je laptop, telefoon cameras op te laden en je pompje aan en uit te hebben, dan is het wel overkil.
BMS en Batteryprotect hebben zeker overeenkomsten en toch installeer ik ze vaak liever toch wel samen. Het blijven lithium accu’s waar veilig mee omgegaan moet worden. De batteryprotect kun je instellen, zodat deze iets voordat de BMS zou afsluiten, ook kun je de BMS instellen dat je een melding op je telefoon krijgt of dat er een alarm afgaat. Zo ben je een te laag voltage en dus te weinig stroom in je camper voor. Een BMS kan dit niet. Een BMS is er voor laag voltage afschakeling, temperatuur en voor problemen op celniveau. Als een BMS in werking treed dan ben je in principe al te laat.
Mooi systeem trouwens met die Simarine Pico voor de monitoring, netjes
Hoi Bas,
Allereerst de complimenten voor alle filmpjes, ik heb er zoveel aan gehad, dank hiervoor!
In de onderdelenlijst van schema 8 staan 2 stroomonderbrekers onder het kopje dynamo. Waar zitten deze in het stroomschema? Of zijn dat die 2 stroomonderbrekers van 40a (ook genoemd onder het kopje elektriciteit)?
Als ik erop klik kom ik bij amazon uit en kan ik kiezen tussen 20a en 50a. Welke is dan geschikt?
Ha Marco die stroomonderbrekers zijn inderdaad die 2 waar 40A bij staat. Je kiest dus midi zekeringhouders met zekeringen of stroomonderbrekers. Ze doen hetzelfde, alleen stroomonderbrekers kun je weer terug in schakelen. Je kunt het beste deze stroomonderbreker vierkant nemen, daar is wel de 40A van beschikbaar https://vrolijkopreis.nl/product/stroomonderbreker-vierkant/