Watersysteem installeren in de camper + 3 waterschema’s

Lees ook onze ander blogs over water in de camper en ontdek hoe je een binnen of buiten douche maakt, een waterfilter aansluit of heet water in de camper krijgt.

Minimale watersysteem eis van de Belastingdienst

De belastingdienst stelt als minimale eis voor het watersysteem in de camper het volgende: Er moet een vast keukenblok in de binnenruimte met een minimale bladhoogte van 60 cm aanwezig zijn. Dit keukenblok moet voorzien zijn van een watervoorziening met kraan, spoelbak en afvoer.

Er staat nergens dat het water aangesloten moet zijn en dat stromend water een eis is. De belastingdienst doet geen fysieke controle, maar je wordt gevraagd foto’s op te sturen van je camper.

Wanneer wij foto’s opsturen naar de Belastingdienst maken we geen specifieke foto’s van het watersysteem, dit is niet nodig. Zolang je op 1 van de foto’s kunt zien dat je een kraan, spoelbak en afvoer hebt, is het voldoende.

Benieuwd naar alles eisen? Lees dan ook ons artikel over de eisen van de Belastingdienst en RDW.

De watertanks kiezen

Aan de basis van je watersysteem staat de schoonwatertank, daar stop je dus schoon water in vanuit je kraan thuis of vanuit een water bijvulpunt. Je kunt je voorstellen dat zonder deze watertank het watersysteem niet werkt. Ook zal een te kleine watertank irritaties opleveren, maar een te grote tank neemt onnodig veel ruimte in beslag. Daarbij moet je ruimte reserveren voor de grijswatertank. In deze watertank verdwijnt het water dat je gebruikt om af te wassen of om te douchen.

Dus wat is nu voor de camper de perfecte groottes van deze schoon en grijswatertank? Dat hangt af van jouw dagelijkse waterverbruik, hoelang je vrij wilt kamperen en van hoeveel ruimte je hebt in de camper. In de volgende punten nemen we dat graag met je door.

Mijn waterverbruik bepalen

Hoeveel water je verbruikt per dag is voor iedereen anders en sommige dagen zal je meer verbruiken dan andere dagen. In een huis ligt het gemiddelde waterverbruik per persoon per dag op 108 liter water. Gelukkig doe je in een camper al snel een stuk zuiniger met water. Want een watertank bepalen aan de hand van zoveel waterverbruik zou niet logisch zijn.

Aan de hand van een verwachtte dagelijkse waterbehoefte in de camper en hoeveel dagen je zonder water bijvulpunt kunt doen bepalen we de grootte van de schoonwatertank.

De onderstaande punten helpen je om een goede schatting te maken van jouw waterverbruik in de camper:

1. Wanneer je alleen koud water in de camper hebt. Dan gebruik je het water alleen om af te wassen, je tanden te poetsen, voor het koken, voor een eventuele waterfilter en eventueel voor je 12 volt camping douche.
   
   Het dagelijkse verwachtte waterverbruik in de camper voor alleen afwassen, koken en tanden poetsen voor 2 personen ligt rond de 10 liter water per dag.
   
   Als je ook een waterfilter installeert dan drink je ook uit je watertank en dus kun je ongeveer 2 liter per dag erbij rekenen.
   
   
2. Wanneer je warm en koud water in de camper hebt. Dan gebruik je naast het afwassen, tandenpoetsen, koken en eventuele waterfilter ook het water voor douchen.
   
   Als alle twee de personen elke dag (kort) willen douchen dan stijgt je waterverbruik van 10 liter naar 50 liter per dag. Een douchebeurt kun je inschatten op 20 liter waterverbruik.

Nu douche je in de camper misschien niet elke dag en misschien zelfs niet om de dag. Maar met bovenstaande gegevens kunnen we hieronder wel je schoonwatertank inhoud bepalen.

Schoon watertank inhoud bepalen

De grootte, de inhoud van je schoonwatertank kun je nu bepalen omdat je een goede schatting hebt kunnen maken van je dagelijkse waterverbruik.

Het dagelijkse waterverbruik doe je maal het aantal dagen dat je zonder water bijvulpunt wilt kunnen doen. Dus als je een koud watersysteem hebt en 3 dagen vrij wilt kamperen en dus geen water kunt bijvullen, dan heb je minimaal een 30 liter schoonwatertank nodig.

Als je hierbij ook een waterfilter en 12 volt camping douche gebruikt dan heb je natuurlijk een grotere inhoud voor je schoonwatertank nodig.

Als je warm en koud water in de camper hebt en dus ook het water gebruikt om te douchen, dan heb je nog een grotere watertank nodig. Gebruik bovenstaande gegevens om je eigen schoonwatertank grootte te bepalen.

Grijs watertank inhoud bepalen

De inhoud van de grijswatertank hoeft niet even groot te zijn als de schoonwatertank. Aangezien je zelf water verbruikt verdwijnt niet dezelfde hoeveelheid water in de grijswatertank. Een goede schatting voor het bepalen van je grijswatertank is om 2/3 van de inhoud van je schoonwatertank te nemen.

Onze ervaring

Ons derde watersysteem heeft warm en koud water uit de kraan, omdat we een douche in de camper hebben gebouwd. In deze camper wilde we minimaal 4 dagen zonder water bijvullen kunnen doen. Ook hebben we in deze camper een waterfilter geplaatst waardoor het dagelijkse waterverbruik hoger uitkomt. De berekening is als volgt 48 liter voor de dagelijkse algemene waterbehoeftes en voor eens in de drie dagen douchen 50 liter. We hebben een schoonwatertank geplaatst van 85 liter met daarbij een jerrycan van 20 liter. De grijswatertank hangt onder de camper en is 59 liter groot.

Plek van de watertank

Naast dat je waterverbruik een bepalende factor is voor de grootte van je watertank is de plek ook bepalend. Kun je de watertank überhaupt wel kwijt op de plek dat je deze wilt plaatsen. Ons advies hierin is dat je waterverbruik hoger moet wegen dan de locatie van je watertank. Zo zal een kleine watertank die wel op de gewenste plek geplaatst kan worden simpelweg voor irritaties zorgen. Je gaat het watersysteem in de camper elke dag gebruiken en dus is een kleinere watertank dan je waterverbruik niet gewenst. Kies dus op tijd in je camperbouw een goede plek voor je schoon- en grijs-watertank en reserveer deze ruimte.

Een schoonwatertank wordt over het algemeen in de camper geplaatst. Zo bevriest deze niet als de buitentemperatuur in de nacht onder nul terecht komt.

De grijswatertank kan ook in de camper, maar onder de camper is een betere locatie. Een grijswatertank moet je namelijk ontluchten, want anders stroomt het water niet door de afvoer. Een watertank is luchtdicht en als je grijs water erbij wilt stoppen moet er ook een volume uit, in dit geval is dat lucht. Anders gaat de tank bol staan en houdt de druk in de tank het grijs water tegen.

Deze grijs waterontluchting heeft als nadeel dat de nare luchtjes in de tank naar buiten komen. Daarom is onder de bus een betere plek. Wanneer je toch de grijswatertank in de camper plaatst zorgt een scheutje schoonmaakazijn in de tank af en toe ervoor dat er minder nare luchtjes vrij komen.

Een watertank kiezen

Nu je jouw waterverbruik weet, de plek van de watertank en dus de inhoud hebt kunnen bepalen wordt het tijd om een watertank te kiezen. Schrik niet want watertanks kunnen behoorlijk aan de prijs zijn. Zo heb je ook watertanks die precies over de wielkast passen of tussen de chassisbalken. Dit zijn custom made watertanks en dus is de prijs er ook naar.

Zwart watertank

Een zwart watertank is eigenlijk een cassette toilet of een chemisch toilet. De ontlasting samen met het wegspoel water komt in de zwart watertank van de wc terecht. Deze tank kun je legen op aangewezen dumpplekken of op de camping.

De zwart watertank is in principe een apart onderdeel van het watersysteem in de camper.

Sommige camperaars hebben helemaal geen zwart watertank. Dit komt omdat ze überhaupt geen toilet in de camper hebben of omdat ze gekozen hebben voor een compost toilet.

Wil jij weten wat alle voor en nadelen zijn en welk toilet het beste bij jou past? Een keuze stappenplan vind je in ons camper toilet kiezen artikel.

De waterpomp kiezen

Een waterpomp doet wat de naam al zegt, deze pompt het water met behulp van waterslangen uit een watertank naar bijvoorbeeld een kraan. Er zijn 12 volt elektrische waterpompen en handmatige water waterpompen die je kunt gebruiken voor je watersysteem in de camper. Ze hebben allemaal net andere eigenschappen. Zo zit er vast een waterpomp bij die perfect aansluit bij jouw watersysteem.

Hoeveel druk moet de waterpomp leveren voor de kraan in de camper?

De druk van een waterpomp wordt uitgedrukt in Bar en soms ook in psi. Waterdrukpompen voor in campers lopen uiteen van 0,5 tot 2,8 Bar. Een hogere druk is niet gewenst omdat niet alle camper producten dit aankunnen.

De diameter van een camperkraan is over het algemeen kleiner dan die van een ”normale” kraan. Met dezelfde waterdruk komt het water harder uit een kraan met kleine diameter dan bij een kraan met grote diameter.

Om een normale straal te genereren nemen wij voor camperkranen een waterpomp met druk van tussen de 1 bar en 1,6 bar. Normale huis kranen hebben minimaal 2 bar druk nodig om een ”normale” straal te genereren. De keuze van de druk voor je waterpomp hangt dus af van de kranen die je gaat gebruiken in de camper.

De drukpomp

Als het over een drukpomp gaat voor in de camper dan gaat het vrijwel altijd over de Shurflo Trail King. Deze 12 volt waterdrukpompen zijn speciaal gemaakt voor het gebruik in een camper, boot of caravan.

De waterpomp zet druk op de waterslangen van je watersysteem en deze druk blijft continu erop. Wanneer je de kraan dus openzet heb je direct water. Hierdoor wordt de druk in de waterleidingen ook lager. Een drukpomp herkent dit middels een druksensor en schiet daardoor automatisch aan. Zo heb jij stromend water uit de kraan totdat je de kraan dichtdraait. De pomp blijft even aan staan totdat de gewenste druk op het watersysteem is gezet en gaat dan uit.

Bij een waterdrukpomp wordt aangeraden een grove filter te plaatsen voor de waterinlaat. Zo bescherm je de pomp tegen zand en andere grove sedimenten.

Accumulator – Expansievat

Een accumulator ook wel expansievat genoemd zorgt ervoor dat de vaak stotterende werking van waterdrukpompen verholpen wordt.

Tip: de Fiamma accumulator is vooraf ingesteld op 0.9 Bar. We raden je aan deze niet te veranderen. Wij hebben de druk verhoogt en verlaagt, maar op 0.9 werkt de waterdrukpomp het beste.

De dompelpomp

Een dompelpomp dompel je onder water, dus deze plaats je in de schoonwatertank. Het water zorgt enigszins voor geluidsdemping waardoor deze pomp iets stiller is dan een drukpomp.

Een dompelpomp werkt op 12 volt en moet aangezet worden door een handeling te verrichten. Dus een schakelaar moet omgezet worden, zodat de pomp aanschiet. Sommige camperkranen hebben een schakelaar in de hendel zitten, zodat de dompelpomp aanschiet als je de kraan openzet.

Als je kiest voor een ”normale” kraan met dompelpomp dan moet je dus een aparte schakelaar installeren. Zoals een tuimelschakelaar.

Een dompelpomp houdt niet de druk op het watersysteem en dus kan het even duren voordat er water uit de kraan komt. Om dit proces te versnellen kun je een terugslagventiel op de dompelpomp plaatsen. Zo blijft er altijd water in het watersysteem zitten.

De handmatige pomp

Stromend water in de camper kan met een handmatige pomp. Het grootste voordeel hiervan is dat je geen stroom verbruikt. Als je dus niet veel water gebruikt in de camper en geen elektriciteit wilt verbruiken of naar de pomp toe wilt leggen, dan kun je kiezen voor een handpomp of voetpomp.

Onthoud wel dat je alleen voor kranen in de camper kunt kiezen met een kleine diameter. ”Normale” kranen gaan niet goed samen met een handmatige pomp vanwege de grote diameter.

Kranen voor in de camper

De kraan die je kiest voor in de camper is afhankelijk van je watersysteem. Heeft jouw watersysteem koud en warm water dan is een mengkraan een slimme keuze. Als je kiest voor een dompelpomp dan doe je er slim aan een kraan te nemen met inbouw schakelaar. Zo hoef je niet elke keer apart een schakelaar om te zetten voordat je water uit de kraan wilt.

Maar een kraan in de camper is vooral ook een persoonlijk keuze. Uiteraard is het wel belangrijk dat je watersysteem erbij past. Onze voorkeur krijgt het plaatsen van een ”normale” kraan in de camper. Deze vinden we simpelweg mooier. Zo zijn we erg te spreken over een uittrekbare kraan, omdat deze meerdere taken kan vervullen. Sommige camperaars plaatsen deze kraan dichtbij het raam. Zo hebben ze gelijk ook een buitendouche.

Warm water in de camper

Als je graag warm water in de camper wilt dan zal je het water moeten verwarmen via stroom, gas of diesel. Er zijn veel verschillende keuzes en de prijzen lopen dan ook flink uiteen. De meeste goedkope manieren vergen net iets meer werk dan de duurdere. Het is maar net hoe vaak je warm water nodig hebt in de camper en hoeveel budget je er voor over hebt.

De Truma B10 boiler vind je ook terug in watersysteem 2 in dit artikel.

Er zijn nog meer mogelijkheden om warm water in de camper te krijgen. Zo kun je dit doen met de combi boiler op gas of diesel. Ook zijn er alleen elektra boilers en instant heet water tankloze boilers. Keuze genoeg dus. We bespreken ze allemaal in ons warm water in de camper artikel.

Waterschema 1: Koud water en een warme buitendouche

Dit watersysteem hebben we aangelegd in onze tweede camper. Deze camper had voorheen alleen koud water uit de kraan, maar we wilde graag ook buiten de camper warm kunnen douchen.

In dit watersysteem hebben we een normale keukenkraan gebruikt, maar je kunt ook een camper kraan installeren. De Shurflo drukwaterpomp zorgt ervoor dat je direct water uit de kraan hebt precies zoals thuis.

Waterschema onderdelen

In dit waterschema hebben we de schoonwatertank van Nuova Rade gebruikt. Ook de grijswatertank is van Nuova Rade. Maar je bent natuurlijk vrij een andere tank te kiezen.

Op de Shurflo drukwaterpomp vind je de grove Shurflo waterfilter (4). Deze filtert grove sedimenten en beschermd de pomp. Het expansievat (accumulator) is noodzakelijk als je de vaak stotterende werking van pompen wilt voorkomen.

De geiser werkt op propaangas en butaangas en mag alleen buiten gebruikt worden i.v.m. de hitte van de vlam.

Installatie

1. Schoonwatertank vullen

Optie 1: Je kunt ervoor kiezen om een verplaatsbare jerrycan neer te zetten zoals de Comet. In dit geval hoef je geen watervuldop te plaatsen in de zijkant van je camper. Want je kunt de watertank eruit halen om deze te vullen.

Optie 2: Je plaatst een grote watertank zoals bijvoorbeeld de Nuova Rade. Deze kun je niet makkelijk verplaatsen en dus moet je een watervuldop (1) plaatsen in de zijkant van je camper. Op deze watervuldop plaats je een flexibele waterslang van 40mm en zet je vast met grote slangklemmen. Vervolgens plaats je de tankdoorvoer (2) van 40mm in de schoonwatertank en hierop plaats je de flexibele waterslang.

De watervuldop heeft een tankontluchting in de dop zitten. Dit betekent dat je dus geen aparte tankontluchting hoeft te maken.

2. Tanktoevoer punt voor het watersysteem

Het tanktoevoerpunt (3) kun je plaatsen bovenop de tank of aan de zijkant van de tank. Als je net als ons deze aan de bovenkant doet dan moet er in de schoonwatertank een slang tot op de bodem geplaatst worden. Wij hebben onze aansluitingen bovenop de watertank gedaan om zo eventuele lekkages voor te zijn.

Als je gekozen hebt voor de Comet watertank dan kun je deze stap overslaan, want de Comet watertank heeft een gat in de dop speciaal voor de waterslang.

3. Shurflo waterpomp

Op de inlaat van de Shurflo waterpomp plaats je de grove filter (4). Hierop sluit je de gewapende blauw waterslang aan met behulp van de slangklemmen (6) en de schroefslang aansluitingen (5).

De andere kant van deze slang plaats je op de tankdoorvoer (3) of als je voor de Comet schoonwatertank gekozen hebt leg je deze in de tank.

4. Accumulator

De accumulator plaats je na de drukpomp. Hierboven in het blog leggen we de reden waarom je een accumulator plaatst haarfijn uit. De Fiamma accumulator is vooraf ingesteld op 0.9 Bar. We raden je aan deze niet te veranderen. De accumulator wordt niet geleverd met schroefslangaansluitingen dus die moet je erbij bestellen.

5. Aftapkraan

Een aftapkraan (7) in een watersysteem van een camper is noodzakelijk. Zo kun je het watersysteem beschermen tegen vorst. Bijvoorbeeld wanneer je de camper opslaat in jouw opslag. Als water bevriest zet het vanzelfsprekend uit en daardoor kan het watersysteem beschadigen.

Je doet er dus verstandig aan deze aftapkraan laag in het watersysteem te plaatsen.

6. Splitsen

Het watersysteem wordt hier gesplitst met behulp van slangsplitsing (8). Je schuift de slang over de verbinding en klemt deze stevig vast met een slangklem.

7. Keukenkraan

Voordat je een ”normale” kraan (10) kunt aansluiten heb je een 3/8″ buitendraad slangpilaar (9) nodig. Draai een beetje PTFE tape over het schroefdraad voordat je deze verbind aan de 3/8 binnendraad kraanslang.

Camper kranen worden geleverde met slangtule verbinding. Dus hierop kun je de waterslang direct aansluiten. Vergeet de slangklem niet voor een waterdichte verbinding.

8. Afvoer

Onder je gootsteen of spoelbak plaats je de afvoer naar je grijswatertank. Dit doe je met behulp van een een sifon (17), dan voorkom je nare luchtjes uit afvoer van je gootsteen. Vervolgens sluit je met pvc buizen en pvc lijm de sifon aan op de grijswatertank.

9. Grijswatertank

De grijswatertank plaats je idealiter onder je camper. Zo bespaar je ruimte en kun je de tank eenvoudig legen. Gebruik een 30mm boor om een handmatige kogelkraan (18) of elektrische kogelkraan te plaatsen. In de waterschema gebruiken we een handmatige kogelkraan.

De tankontluchting (19) is noodzakelijk, omdat het water anders niet door de gootsteen heen loopt. Water kan alleen de grijswatertank in lopen als er tegelijkertijd lucht ontsnapt.

10. Afsluitkraan

Na de T-splisting vind je een messing afsluitkraan (11). Er hoeft niet continu waterdruk op de tankloze gasboiler komen te staan. Alleen wanneer je wilt douchen zet je deze open. Met behulp van slangklemmen sluit je de waterslang hierop aan.

11. De tankloze geiser

De tankloze geiser sluit je aan op het watersysteem met de Gardena slang en kraanaansluiting (12). Aan de linkerkant van de geiser vind je 1/2 schroefdraad waar de kraanaansluiting op past. Vervolgens koppel je een gasfles aan de geiser met behulp van de gasslang met 1/4 inch buitendraad (14) en de gasadapter (13). In de specificaties van de geiser staat dat er een 50Mbar gasdrukregelaar nodig is, maar wij hebben een 30Mbar gebruikt en die werkt ook gewoon.

Waterschema 2: Warm en koud water in de camper

Dit uitgebreide watersysteem hebben we in onze derde zelfbouw camper gebouwd. Zo heb je warm en koud water, handig als je graag wilt afwassen met heet water uit de kraan. Maar vooral handig als je een douche bouwt in je camper.

Als je niet van plan bent een douche te bouwen kun je dit schema eenvoudig aanpassen. De koppeling naar de douche haal je er dan uit.

Alle producten in waterschema 2 kun je terugvinden onderin de beschrijving van de video.

Waterschema 3: water uit de kraan

Een watersysteem in de camper met alleen water uit de kraan is de minimale eis die de belastingdienst stelt wil je goedgekeurd worden als camper. Door het plaatsen van twee watertanks onder je gootsteen kun je een vrij simpel watersysteem bouwen.

Het vullen van de schoonwatertank doe je door deze onder de gootsteen vandaan te halen of met behulp van een gieter. De grijswatertank moet wel onder de gootsteen vandaan gehaald worden om te legen.

Met behulp van een dompelpomp die je in de schoonwatertank plaatst kun je het water eruit pompen. Ook kun je hier een voetpomp plaatsen als je geen stroom wilt verbruiken.

Installatie

1. Watertanks

Plaats de watertanks op een locatie naar keuze. Direct onder de wasbak is waarschijnlijk geen slecht idee.

2. Dompelpomp en terugslagventiel

Het terugslagventiel schuif je op de de dompelpomp. Het ventiel zorgt ervoor dat er altijd water in de leidingen blijft zitten. Zo heb je direct water uit de kraan en hoef je niet te wachten. Op het ventiel plaats je de slang die je vastzet met de slangklem. Deze slang trek je door de Comet schoonwaterdop.

De stroomkabel van de dompelpomp sluit je aan op het 12 volt systeem. De rode kabel gaat eerst naar de schakelaar van de kraan. Vervolgens trek je deze door naar de 12 volt zekeringkast waar de huishoudaccu op aangesloten zit. De zwarte kabel kan direct naar de zekeringkast en hoeft dus niet langs de schakelaar te lopen.

Als je voor een ”normale” kraan gekozen hebt plaats je een tuimelschakelaar tussen de rode kabel. Nu kun je de dompelpomp in de watertank leggen en de dop op de tank draaien.

3. Kraan

De camper kraan heeft onderop een slangtule waar je de gewapende blauw waterslang plaatst. Met een slangklem draai deze erop vast.

Voor het aansluiten van een normale huis kraan heb je een 3/8 buitendraad slangpilaar 10mm nodig. Deze draai je in de RVS flexibele slang van de kraan. Als je een mengkraan hebt een geen warm water dan draai je een bout met PTFE afdichttape, zodat deze afgesloten is.

4. Afvoer

Nadat je een mooie wasbak heb uitgekozen ga je het afvoersysteem plaatsen. Plaats als eerste een sifon, dit voorkomt nare geurtjes van je grijswatertank. Vervolgens plaats je de PVC afvoer op de Comet grijswaterdop.

Schoonmaken Watersysteem

Als je 2 weken of langer niet gebruik maakt van je camper dan is het een goed idee je watersysteem schoon te maken.

1. Een dopje bleekmiddel of 500 ml schoonmaakazijn op 50 liter
2. Meng je schoonmaakmiddel minimaal met 5 liter water voordat je deze in je watersysteem stopt.
3. Circuleer het water door je watersysteem door alles open te zetten.
4. Laat je watersysteem helemaal leeglopen voordat je hem nog een keer vult met alleen maar vers water.
5. Als laatste spoel je het schoon water er nogmaals uit, voordat je opnieuw schoon water erin stopt.