Zonnepanelen op je Camper Installeren: Berekenen en Aansluiten

Bas en Bianca van de website vrolijkopreis.nl
Hi, wij zijn Bas en Bianca! We hopen dat je onze gratis blogs leuk en waardevol vindt. Zo ja, vind je het dan leuk om ons werk te steunen?🤗

Wil je zonnepanelen op de camper installeren? Dat is een goed idee, zo maak je jouw camper onafhankelijk van de stroom van een camping. Daarbij is het installeren van zonnepanelen op de camper prima zelf te doen. Er zijn wel een aantal punten waar je goed op moet letten. In dit artikel laten we je dan ook precies zien hoe je dit zelf kunt doen.

We beginnen met het berekenen van een zonnepaneel bij jouw eigen dagelijkse stroomverbruik. Vervolgens laten we zien met een zonnepaneelschema hoe deze aangesloten moet worden en als laatst hoe het paneel op het dak gemonteerd kan worden.

1. Werking: zonnepanelen op de camper

Zonnepanelen op de camper wekken elektriciteit op door een positieve en negatieve geleiding die ontstaat doordat er zonlicht op valt. Hoeveel elektriciteit wordt opgewekt is afhankelijk van de hoeveelheid zonlicht, maar ook de temperatuur speelt een factor. Zo wek je de meeste elektriciteit op wanneer je een klaarlichte koele dag hebt.

Voordelen

  • Overal wek je jouw eigen stroom op. Ook wanneer de zon niet schijnt kun je deze stroom gebruiken als je een huishoudaccu erbij hebt geplaatst.
  • Bespaar geld, door geen dure elektriciteit aansluiting nodig te hebben op campings.
  • Beter voor het milieu, omdat zonne-energie duurzaam is.
  • Lange levensduur van wel 20 tot 30 jaar, omdat je zonnepanelen op de camper niet het hele jaar door gebruikt.
  • Weinig onderhoud. Voor een optimaal energie oplevering van je zonnepanelen is het wel verstandig deze schoon te houden van vuil.

Nadelen

  • Niet altijd een optimaal rendement, doordat zonnepanelen het beste werken in een hoek van 36 graden gericht op het zuiden.
  • Koel in de schaduw staan is geen optie, omdat je de zonnepanelen wilt benutten. Om dit nadeel te omzeilen zou je ook draagbare zonnepanelen mee kunnen nemen. Deze plaatst je dan verderop in de zon.
Zonnepanelen op dak vrolijk op reis

2. Bereken hoeveel zonnepanelen je nodig hebt​

De grootte en het aantal camper zonnepanelen dat je nodig hebt is afhankelijk van een aantal factoren. Zo heeft dit te maken met je dagelijkse stroomverbruik, het jaargetijde en hoeveel dagen je zonder een externe stroombron vrij wilt kamperen. In dit onderdeel berekenen we dan ook exact hoeveel zonnepanelen je nodig hebt en kun je zien wat de opbrengst hiervan is en elk jaargetijde. 

Zonnepanelen bepalen met dagelijks stroomverbruik

Om te bepalen hoeveel zonnepanelen je nodig hebt, moet je eerst je dagelijks stroomverbruik weten. Dit kun je zelf exact uit rekenen met behulp van ons dagelijks stroomverbruik tabel. Maar met een schatting van je dagelijkse stroomverbruik kunnen we ook de zonnepanelen bepalen. Kies hieronder welke situatie voor jou van toepassing is en vervolgens kunnen we doorgaan met het uitkiezen van de zonnepanelen.

Verbruik 28Ah -336WhJe kunt met dit verbruik, 2 telefoons, een laptop via de omvormer,  een drukpomp, en 2 lampjes/verlichting aansluiten. Er staat geen koelkast bij omdat sommige campers een absorptie koelkast hebben en deze bij vrij kamperen op gas draait. In de zomer volstaat een 100Wp zonnepaneelinstallatie, in de herfst en lente een 200Wp en in de winter een 260Wp. Meer hierover in de berekening hieronder.
Verbruik 40Ah – 480WhJe kunt met dit verbruik een compressor koelkast draaien, een Maxxfan(dakventilator), 2 telefoons dagelijks opladen, een laptop via de omvormer, een drukpomp en 4 lampjes/verlichting.
In de zomer volstaat een 140Wp zonnepaneelinstallatie, in de herfst en lente een 280Wp en in de winter een 370Wp. Meer hierover in de berekening hieronder.
Verbruik 69Ah – 828WhJe kunt met dit verbruik een koffiezetapparaat van 1200W dagelijks 10 minuten gebruiken (via omvormer), een compressor koelkast, een Maxxfan, 2 telefoons opladen, 2 tablets, laptop (via omvormer), een drukpomp, 6 lampjes/verlichting. Heb je een camera of drone mee dan kan je deze natuurlijk inruilen voor de tablets, het verbruik hiervan is ongeveer hetzelfde.
In de zomer volstaat een 240Wp zonnepaneelinstallatie, in de herfst en lente een 480Wp en in de winter een 640Wp. Meer hierover in de berekening hieronder.

 Deze tabel weergeeft een nauwkeurige schatting van het dagelijkse stroomverbruik in Ah met een 12V huishoudaccu.

Het verbruik in watt uur hebben we zometeen nodig om de zonnepanelen te bepalen, aangezien het vermogen van de zonnepanelen wordt uitgedrukt in watt.

Zonnepaneel bepalen per seizoen

Om te bepalen hoeveel vermogen jouw zonnepaneel moet zijn houden we het dagelijks stroomverbruik in Wh aan. Zo is je stroomopbrengst en het verbruik minstens gelijk op zonnige dagen en blijft de huishoudaccu vol. Daarbij houden we in deze berekening ook rekening met bewolkte dagen.

Een zonnepaneel kan alleen onder perfecte omstandigheden 100% rendement behalen. In de praktijk is dit in principe niet mogelijk. Zo heb je te maken met de stand van de zon, de bewolking, temperatuur, vuiligheid en ouderdom van het paneel.

Zo heeft Solargis een overzicht gemaakt (afbeelding hieronder, zomer) waarin weergeven wordt hoeveel 100% rendements uren je kunt verwachten in 24 uur in Europa. Dit overzicht is verschillend voor elk seizoen, zo heb je in de winter natuurlijk minder zonlicht dan in de zomer.

europa zonnepaneel opbrengst uren daglicht

Zo heb je dus in de zomer een kleiner zonnepaneel nodig dan in de winter voor dezelfde stroomopbrengst. Met behulp van ons dagelijks stroomverbruik en een berekening kunnen we achterhalen hoe groot het zonnepaneel moet zijn. Daarbij ronden we dit 15% naar boven af om een verminderde opbrengst door een bewolkte dag op te vangen.

Berekening zonnepanelen per seizoen

In dit voorbeeld gebruiken we een stroomverbruik/behoefte van 480Wh. De berekening voor de zomer ter hoogte van Frankrijk (4.00 uur) is als volgt: 480Wh / 4 maal 1,15 = 140Wp

Rendement per seizoen (uren)ZonnepaneelZonnige dag opbrengst
Zomer (4)140Wp560W
Herfst, Lente, na-zomer (2)280Wp560W
Winter (1,5)370Wp560W

Als je jouw camper het hele jaar door wilt gebruiken dan houd je op zijn minst de berekening voor de herfst/lente aan. Deze berekening samen met opladen tijdens het rijden en of via walstroom zorgt ervoor dat je het hele jaar door je camper kunt gebruiken.

3. Zonnepanelen op de camper: in serie of parallel?

Zonnepanelen zijn in serie of in parallel met elkaar te verbinden, elke verbinding heeft zo zijn eigen voor- en nadelen. Welke jij nodig hebt is afhankelijk van jouw persoonlijke situatie. Hieronder lichten we de voor- en nadelen toe, geven we advies en onze eigen ervaring.

Zonnepanelen in serie schakelen

Zonnepanelen in serie schakelen doe je door de plus van het ene paneel te verbinden met de min van het andere paneel. Zo maak je van meerdere zonnepanelen in feite 1 groot paneel. De spanning en het vermogen worden bij elkaar opgeteld. Als jij dus 2 panelen in serie gaat schakelen van 100Wp, dan maak je er 200Wp van met een verdubbelde spanning. Door deze hogere spanning verbeterd de doorvoersnelheid en heb je minder warmteverlies. Met andere woorden je verliest minder stroom en bereikt dus een hoger rendement met zonnepanelen in serie geschakeld. Daarbij zorgt deze verhoogde spanning er ook voor dat op minder zonnige dagen eerder een spanning bereikt wordt om zonne-energie om te zetten naar stroom. 

Voordelen serie schakeling​

  • Meer rendement door de verhoogde spanning en snelle doorvoersnelheid.
  • Verhoogde voltage zorgt ervoor dat op minder zonnige dagen eerder een voltage bereikt wordt om zonne-energie om te zetten naar stroom.
  • Eenvoudige aansluiting

Nadelen serie schakeling​

  • Als 1 zonnepaneel in de schaduw ligt werken de andere zonnepanelen die wel in de zon liggen even goed als het zonnepaneel die het minste opbrengt. Dus je kunt zeggen dat zonnepanelen in serie ”zo sterk als de zwakste schakel” zijn. Aangezien een camper een klein dakoppervlakte heeft zal het niet zo snel gebeuren dat 1 zonnepaneel continu in de schaduw ligt en de ander in de zon. Maar als jij veel onder bomen wilt kamperen dan zul je hier veel mee te maken krijgen.

Wanneer je zonnepanelen koopt voor de camper om in serie te schakelen is het belangrijk dat deze hetzelfde vermogen(Wp) hebben. Want zoals hierboven al gezegd, het zonnepaneel dat het minste opbrengt bepaald ook de opbrengst van de andere panelen.

zonnepanelen in serie

Zonnepanelen in parallel schakelen

Zonnepanelen in parallel schakelen doe je door de plussen en de minnen van elk paneel met elkaar te verbinden d.m.v. parallel stekkers. De spanning bij deze schakeling blijft hetzelfde, wat gepaard gaat met warmteverlies en dus rendementsverlies. De stroom die wordt bij elkaar opgeteld. In parallel schakelen heeft als voordeel dat als 1 paneel in de schaduw terecht komt het andere paneel nog steeds zijn volledige opbrengst kan behalen. Om die rede kan dit voor jou een geschikte schakeling zijn. Let er wel op, dat bij een parallelschakeling van meer dan 2 panelen de plus kabels moet worden gezekerd met MC4 zekeringen, om bij een defect van 1 paneel geen brandgevaar te krijgen. De grootte van deze zekering moet groter zijn dan de kortsluitstroom (Isc) van het paneel.

Voordelen parallel schakeling​

  • De opbrengst van elk zonnepaneel blijft hetzelfde, ook al ligt een gedeelte van de zonnepanelen in de schaduw.
  • Er kunnen verschillende grootte zonnepanelen met elkaar verbonden worden

Nadelen parallel schakeling​

  • De spanning in deze schakeling blijft laag, waardoor er warmteverlies is en dus ook rendementsverlies.
  • De plus kabel van elk zonnepaneel moet afzonderlijk gezekerd worden.
zonnepanelen in parallel

Zonnepanelen in serie en parallel schakelen

Zonnepanelen op de camper in serie en parallel schakelen doe je door dezelfde panelen in serie te schakelen en de verschillende panelen parallel te schakelen. Het voordeel hiervan is dat je zo optimaal gebruik kunt maken van het dak van de camper, in elk hoekje kun je een paneel kwijt.

Dat ziet er als volgt uit. Stel je wilt 2 panelen van 100Wp en twee van 50Wp op het dak van je camper plaatsen, dan is het niet verstandig alle 4 de panelen in serie te schakelen, want in een serie schakeling is het laagste paneel leidend. Je kunt in deze situatie dus beter de 100Wp en 50Wp zonnepanelen in parallel schakelen met parallel stekkers en deze setjes vervolgens in serie schakelen. Zo heb je het beste van beide schakelingen, een verhoogde spanning voor een betere doorvoersnelheid en alle panelen worden op hun volledige capaciteit benut.

zonnepanelen in serie en parallel

Onze keuze zonnepaneel aansluiting

Vanwege het hoge rendement en de eenvoudige aansluiting kiezen wij ervoor zonnepanelen in serie te schakelen. Daarbij hebben wij niet de voorkeur om onder bomen te kamperen met onze camper. Tevens liggen de zonnepanelen op het dak van de camper zo dicht naast elkaar, dat als 1 paneel last heeft van schaduw de andere dat vaak ook heeft.

4. Onderdelen zonnepaneel camper samenstellen

In dit gedeelte van het artikel gaan we alle onderdelen samenstellen die je nodig hebt voor jouw zonnepaneelinstallatie op het dak van je camper. Zo bepalen we uiteraard wat voor een soort paneel het beste voor jou is en de zonnepaneellaadregelaar (zonnepaneelomvormer), zekeringen en kabels.

Het zonnepaneel

Zonnepanelen voor op de camper komen er in allerelei verschillende soorten en maten. Zo kun je kiezen uit hardglas of semi-flexibele zonnepanelen. En heb je de keuze uit monokristal en polykristal panelen. Er zitten kleine verschillen hierin met elk zo zijn voor- en nadelen. We bespreken ze hieronder, geven ons advies en onze ervaring.

Door de populariteit van de Enjoy Solar panelen zijn deze nog wel eens uitverkocht.
Een betrouwbaar en tevens ook populair alternatief zijn de zonnepanelen van Offgridtec.

Monokristallijn of polykristallijn?

Een zonnepaneel heeft meerdere lagen. Zo is de bovenste laag, de beschermde laag glas en daaronder zit de laag met zonnecellen. In een monokristal zonnepaneel zit er 1 siliciumkristal per zonnecel en bij poly-kristal zitten er meerdere, zoals de naam al verklapt heeft.

Een monokristal zonnepaneel kan met een kleiner oppervlakte meer opbrengst behalen, doordat er 1 siliciumkristal per zonnecel is gebruikt. De oppervlakte per cel waar de zon op terecht is dus dan ook groter dan met polykristal zonnecellen. Dit betekent ook dat een monokristal zonnepaneel beter werkt op een bewolkte dag.

Op een hete dag doet een polykristal zonnepaneel het juist iets beter, vanwege de meerdere siliciumkristallen per zonnecel, de kristallen kunnen zo beter de warmte afvoeren.

Onze keuze

Het is dus afhankelijk van jouw bestemming en het zonlicht of een monokristal of polykristal paneel geschikt is. Op de meeste bestemmingen kan het echter zo zijn dat er bewolking is, ook sluierbewolking waarbij de kracht van het zonlicht flink afneemt. Daarbij zijn monokristal zonnepanelen iets kleiner, dus kunnen we meer vermogen kwijt op het dak van de camper. Vandaar dat wij voor monokristal zonnepanelen kiezen op onze campers.

Hardglas of semi-flexibel?

Het rendement tussen hardglas en semi-flexibel zonnepanelen verschilt een klein beetje. Dit komt niet doordat in het ene paneel betere zonnecellen zitten dan in de ander, maar het heeft te maken met de temperatuur van het paneel.

Het grootste verschil tussen de twee type zonnepanelen is hoe goed deze kunnen koelen. Semi-flexibele zonnepanelen installeer je plat op het dak en kunnen dus ook meebuigen met de vorm van de camper. Het nadeel hiervan is dat ze hierdoor ook minder goed koelen en daarmee het rendement van het paneel achteruit gaat. Als je hiervoor kiest plaats er dan luchtdoorlatende platen onder, zo wordt het zonnepaneel gekoeld en werkt die beter.

Een hardglas zonnepaneel koelt beter doordat lucht er eenvoudig onderdoor kan. Daarmee is het rendement dus ook hoger dan die van een semi-flexibel zonnepaneel.

Een PV laadregelaar kiezen

Elke zonnepaneel (PV) installatie heeft een laadregelaar nodig. De grootte van deze laadregelaar is afhankelijk van het aantal zonnepanelen en de grootte hiervan.

Een laadregelaar zorgt ervoor dat de opgewekte spanning van het zonnepaneel omgezet wordt naar een laadbare spanning voor de huishoudaccu. Ook zit er een beschermingsfunctie in de laadregelaar die voorkomt dat de accu overladen wordt.

In deze stap bespreken we in het kort hoe wij deze laadregelaar kiezen, maar als je alles over de laadregelaar wilt weten en hoe je deze berekening precies zelf kunt maken, dan raden we je aan ons artikel te lezen over het kiezen van de zonnepaneel laadregelaar.

zonnepaneellaadregelaar zekering en pv isolator

PWM of MPPT laadregelaar?

Het grootste verschil tussen PWM en MPPT is het rendement en de prijs.

Een PWM laadregelaar dumpt het overtollige voltage dat binnenkomt via het zonnepaneel om zo een geschikte laadspanning te maken. Een MPPT laadregelaar vormt alle binnenkomende spanning om naar een geschikte laadspanning.

MPPT laadregelaars zijn dus efficiënter, maar ook iets duurder. Als je meerdere zonnepanelen gaat schakelen of een zonnepaneel van 100Wp of hoger hebt, kan het rendement wel 20 tot 30% efficiënter zijn.

In vrijwel alle gevallen is het aan te raden een MPPT laadregelaar te kiezen. Een PWM laadregelaar is alleen aan te raden voor kleine zonnepanelen tot en met 100Wp, omdat hierbij het verschil tussen de opgewekte spanning en laadspanning erg klein is.

MPPT Laadregelaar
Smart Solar Victron MPPT 75,15
  • Hoog rendement
  • Laadstatus af te lezen op telefoon met Smart
  • Overstroom beveiliging
  • Goede prestaties ook bij slecht licht
  • Met een klein zonnepaneel start laden minder snel
PWM Laadregelaar
PWM laadregelaar Victron
  • Laden start direct na het bereiken van de spanning van de huishoudaccu
  • Laag rendement
  • Groot zonnepaneel systeem niet mogelijk
  • Groter efficiëntieverlies bij lage accuspanning

Welke PV laadregelaar heb ik nodig?

Wij maken voor het bepalen van de laadregelaar gebruik van onderstaande tabel. In deze tabel maakt het niet uit of de installatie in serie of parallel is. Je moet er simpelweg voor zorgen dat de max stroom en spanning niet overschreden worden. Daarentegen mag het nominaal vermogen van het zonnepaneel (PV) wel met maximaal 130 procent overschreden worden.

Zoals je kunt zien is onderstaande tabel opgemaakt met Victron SmartSolar MPPT laadregelaars. Dit zijn wat ons betreft de beste laadregelaars voor een eerlijke prijs.

Voorbeeld 1: als we een zonnepaneel van 150Wp op de camper installeren met max spanning van (Vmp) 18.5V en max stroom (Imp) 8.12A. Dan kiezen we voor de MPPT 75 |15.

Voorbeeld 2: als we 2 zonnepanelen van 150Wp in serie installeren op de camper met elk een max spanning van 18.5V en max stroom van 8.12A. Dan kiezen we voor de MPPT 100 |20.

Daarbij kun je jouw berekening controleren met de calculator van Victron.

SmartSolar MPPTMax stroomMax spanningNominaal vermogen PV
voor 12 volt systemen
MPPT 75 | 1010A75Vtot 145W
MPPT 75 | 1515A75Vtot 220W
MPPT 100 | 1515A100Vtot 220W
MPPT 100 | 2020A100Vtot 290W
MPPT 100 | 3030A100Vtot 440W
MPPT 100 | 5050A100Vtot 700W

De huishoudaccu

Om de opgewekte stroom van het zonnepaneel ook op een later moment te kunnen gebruiken zul je ook een huishoudaccu moeten plaatsen. De grootte van deze huishoudaccu bepaal je net zoals met het zonnepaneel a.d.h.v. het dagelijks stroomverbruik. In ons artikel over de huishoudaccu leggen we exact uit hoe je deze kunt bepalen. Maar voor het gemak hebben we hieronder ook een overzicht aan de hand van het dagelijkse stroomverbruik en hoeveel dagen je zou kunnen vrij kamperen in de zomer.

Verbruik in Ah voor 12V accu2 dagen vrij kamperen4 dagen vrij kamperen
28Ah: 2 telefoons, laptop (via omvormer), drukpomp, 2 x verlichtingLithium: 60Ah
AGM: 120Ah
Lithium: 100Ah
AGM: 200Ah
40Ah: Koelkast, Maxxfan, 2 telefoons, laptop (via omvormer), drukpomp, 4 x verlichtingLithium: 90Ah
AGM: 160Ah
Lithium: 150Ah
AGM: 200Ah
69Ah: Koffiezetapparaat 1200W (via omvormer), Koelkast, Maxxfan, 2 telefoons, 2 tablets, laptop (via omvormer), drukpomp, 4 x verlichtingLithium: 150Ah
AGM: 280Ah
Lithium: 200Ah
AGM: 400Ah

Zonnepaneel kabels, zekeringen en overige

Om het zonnepaneel te kunnen gebruiken heb je naast de laadregelaar ook andere onderdelen nodig. Zo heb je kabels en zekeringen nodig voor de aansluiting en bevestigingsmaterialen.

Zonnepaneelkabeldikte

Je kunt aanhouden dat bij een serieschakeling tot 10 meter kabellengte je genoeg hebt aan een dikte van 4mm² zonnepaneelkabels. Wordt de afstand groter of ga je parallel schakelen dan is het verstandiger 6mm² kabels te kiezen. De kabeldikte vanaf de laadregelaar tot de huishoudaccu kan 4mm² zijn tot 1,5 meter bij regelaars tot 15A, daarboven valt 6mm² aan te raden.

Zekeringen

In elke zonnepaneel aansluiting valt het aan te raden een PV/DC isolator en een laadregelaar stroomonderbreker te plaatsen. De stroomonderbreker beveiligd de kabel en de accu tegen een te hoge stroom door een defect. En de PV/DC isolator beschermt de laadregelaar tegen overstroom, overbelasting en kortsluiting van de zonnepanelen, ook door een defect of door blikseminslag. 

In de handleiding van je laadregelaar staat welke zekering/stroomonderbreker je nodig hebt voor tussen de laadregelaar en de huishoudaccu. Om het makkelijk te houden kun je aanhouden dat in vrijwel alle gevallen en zekering kiezen die 5A groter is dan de maximale stroom voldoende is. Als jouw laadregelaar met bijvoorbeeld 15A maximaal kan laden, dan kies je een zekering die 5A hoger ligt. 

De PV/DC isolator bepaal je aan de hand van de kortsluitstroom van je zonnepaneelinstallatie maal een veiligheidsfactor van 1,56.  Zo bepaal je met zonnepanelen in serie schakeling de isolator a.d.h.v. de kortsluitstroom van 1 paneel. Bij zonnepanelen tot 200Wp is dit vaak rond de Isc 10A en is een PV isolator van 20A voldoende. Bij een parallel schakeling tel je de kortsluitstroom bij elkaar op en pas je de veiligheidsfactor toe.

DC PV isolator switch

DC Isolator switch voor zonnepanelen

kabels koper 1.5mm²

Kabel bedrading 0,75 tot 4mm²

Zonnepaneel sets​

We maken je het bij Vrolijk op reis graag zo makkelijk mogelijk. Daarom hebben we zonnepaneel camper sets samengesteld van hardglas en flexibele panelen. Bij elke set hebben geven we de bijbehorende energieopbrengst en in welke toepassing die het beste geplaatst kan worden. Zo weet je direct of deze set aansluit bij jou energiebehoefte en camper.

Zonnepaneel set camper 5, 200Wp

Zonnepaneel set 5, 200Wp monokristallijn hardglas

Zonnepaneel set camper 2, 300Wp

Zonnepaneel set 2, 300Wp monokristallijn hardglas

Zonnepaneel set camper 8 flexibel, 200Wp

Zonnepaneel set 8, 200Wp monokristallijn flexibel

Stappenplan: Camper zonnepanelen installeren en monteren

In dit stappenplan gaan we de zonnepanelen installeren en monteren op de camper. In deze stappen gaan we een hardglas zonnepaneel plaatsen met een Victron MPPT laadregelaar. Alle onderdelen die we gebruiken in dit stappenplan hebben we hierboven bepaald. Als jij voor semi-flexibele zonnepanelen hebt gekozen hebt. Dan raden we je aan het artikel te lezen over de semi-flexibele panelen montage.

De overige onderdelen en gereedschappen die je nodig hebt om de zonnepaneelinstallatie op de camper te voltooien vind je hieronder.

Aansluitschema

We maken voor elke elektra installatie gebruik van een elektraschema, zo ook voor de zonnepanelen. Dit aansluitschema is een onderdeel van één van onze 8 gratis elektraschema’s. Voor een volledig overzicht kun je deze dus ook nakijken.

camper zonnepaneel aansluitschema

 

De zonnepanelen monteren

Het monteren van de zonnepanelen op het dak van de camper doe je met behulp van de zonnepaneelbeugels, z-profielen of op als je die heb op het imperiaal. En met Sikaflex 252, dit is speciale polymeerkit voor het bevestigen van zonnepanelen.

Het voordeel van hardglas zonnepanelen plaatsen op het dak van de camper is dat er koele lucht onderdoor kan. Het plaatsen van flexibele zonnepanelen gaat iets anders, vandaar dat we hier ook een aanvullend artikel voor geschreven hebben.

De zonnepanelen verbind je met elkaar met behulp van de MC4 connectoren.

montage zonnepaneel camper

 

  1. Voordat je de beugels vastlijmt op het dak is het belangrijk de zonnepanelen eerst te passen.
  2. Vervolgens leg je onder elke hoek en lengte de beugels en tekent dit af met potlood.
  3. Nu kun je de zonnepanelen weer weghalen.
  4. Maak het gebied schoon met Alabastine verfreiniger en wacht even totdat het droog geworden is.
  5. Spuit onder de beugels de kit en plaatsen deze op de plek die je afgetekend hebt.
  6. Voordat de lijm opgedroogd is en de beugels vastzitten leg je de zonnepanelen terug.
  7. Doordat de beugels nog niet vastzitten kun je deze een klein beetje verschuiven, zodat ze perfect aansluiten op het zonnepaneel.
  8. Wacht totdat de beugels muurvast en schroef de zonnepanelen vast aan de beugels.
  9. Eventueel boor je een gat door de beugels en het dak en zet deze vast met een bout en moer. Dit is niet per se nodig, maar zo verzeker je jezelf wel dat ze nergens heen gaan.

Dak doorvoer plaatsen

  1. Leg de zonnepaneelkabels door de kabeldoorvoer.
  2. Boor een gat door het dak voor de kabels
  3. Vijl de rand en behandel deze met metaallak.
  4. Vervolgens maak je het gebied erom schoon met verfreiniger en plaats je de dakdoorvoer met behulp van Sikaflex 252.
  5. Als laatst leg je de kabels op het dak vast met een kabelgoot.

Laadregelaar en PV isolator aansluiten

De zonnepaneelkabels mogen niet direct op de huishoudaccu aangesloten mogen worden. De spanning die van de zonnepanelen afkomt moet daarom worden omgevormd naar een laadbare spanning voor de accu. De min en plus van de zonnepaneelkabels plaatst je eerst via de PV isolator en vervolgens laad je dezelfde kabels naar de PV aansluiting van de Victron laadregelaar.

De huishoudaccu en zekering aansluiten

Vanaf de Batt aansluitingen op de Victron laadregelaar laat je een plus en min kabel lopen. Op de plus kabel plaats je een midi-zkering of een stroomonderbreker. In dit voorbeeld plaatsen we een 25A stroomonderbreker. De twee huishoudaccu’s van 140Ah elk zijn in parallel geschakeld. Zo blijft het voltage (12V) hetzelfde en verdubbelt de capaciteit naar 280Ah. Zorg ervoor dat je de min kabel vanuit de laadregelaar op één accu aansluit en de plus kabel op de andere accu. Op deze huishoud accu’s zijn accuklemmen nodig. Uiteraard kan het ook met behulp van busbars.

Draaddikte

Het kiezen van de juiste kabels, kabeldiktes en afstand is belangrijk voor een veilige zonnepaneelinstallatie . Het is belangrijk om de kabelafstand tussen de laadregelaar en de huishoudaccu kort te houden. Zo voorkom je stroomverlies en mogen de kabels dun blijven.

Voor laadregelaars tot en met 15A lading kun je tot 1 meter lengte een dikte van 4mm² kiezen. Voor laadregelaars tot en met 30A kun je tot 1 meter lengte een dikte van 6mm² kiezen. Wordt de kabel langer of heb je een grotere laadregelaar, dan raden we je aan de handleiding van de laadregelaar door te nemen of hieronder de draaddikteberekening te maken.

Kabeldikte voor MPPT laadregelaar tot 1 meter:

  • MPPT 75 | 10: kabeldikte 4mm²
  • MPPT 75 | 15: kabeldikte 4mm²
  • MPPT 100 | 15: kabeldikte 4mm²
  • MPPT 100 | 20: kabeldikte 4mm²
  • MPPT 100 | 30: kabeldikte 6mm²
  • MPPT 100 | 50: kabeldikte 16mm²

De kabel tussen de zonnepanelen en de laadregelaar mag langer en minder dik zijn, omdat het voltage dat erdoorheen loopt hoger is. Zo kun je bij een serieschakeling vanaf 100W tot een afstand van 10 meter veilig voor 4mm² zonnepaneelkabels kiezen. Wordt de afstand groter of ga je parallel schakelen, want dan blijft de spanning hetzelfde met een grotere stroom, dan is het verstandiger 6mm² te gebruiken.

Draaddikte berekening:

Voor de berekening van de zonnepaneelkabels houden we maximaal 4% en minimaal 2% spanningsverlies aan.

Draaddoorsnede in mm²= (2 x lengte in meter X stroom (A) X factor koper (0,0175))/ acceptabele spanningsverlies in volt (2% van 12 of 24 volt).

Voorbeeld laadregelaar huishoudaccu kabel: (2 x 1M x 20A) x 0,0175)/0,24 = 2,91mm² dus 4mm².

Disclaimer: De informatie in dit blog is bedoeld om je te helpen met het plaatsen van zonnepanelen op je camper. Wij zijn ervaringsdeskundige en dit blog is met de grootst mogelijke zorg geschreven, toch kunnen er onbedoelde fouten in voorkomen. We adviseren je daarom altijd jou installatie(plan) te laten controleren door een gekwalificeerd persoon en de instructies van de fabrikant altijd op te volgen.

DIT BERICHT DELEN

GERELATEERDE BERICHTEN

26 reacties

  1. Beste Bas en Bianca,

    Wij zijn druk bezig met het ombouwen van een Peugeot Boxer en hebben al veel gehad aan jullie informatie! Volgende stap is het plaatsen van de zonnepanelen. Erg spnnend om deze te plaatsen om een “gerimpeld dak”! Hoe hebben jullie de loze ruimtes opgevuld? Ik heb spoilers van 67 cm welke niet groter zijn dan 1 “rimpel”.

    Groet
    Alex en Charis

    1. Hey Alex en Charis,

      Deze ”rimpels” hebben we opgevuld met hard plastic plaatjes. let wel op dat je probeert het water erlangs te laten lopen. Deze gleuven dienen daar ook voor. Anders blijft het water er makkelijk op liggen. In deze video zie je goed hoe we het doen. https://youtu.be/aixwbQxKIRE

      Verder hebben we al heel wat video’s over het camper bouwen online. Misschien ook handig. Succes met de bouw!

  2. Hallo Bas,
    ik ben benieuwd naar de exacte maat van de zonnepanelen die jullie gebruikt hebben.
    Op de site staan 2 verschillende maten: 1140x680x35 en in de beschrijving: 1340x670x35 mm.
    Welke maat moet ik aanhouden?

    groet,
    Harrie

          1. Hoi Bas

            Bedankt voor je reactie ik heb dit gedaan en kom op twee keer de 140 uit want de 150 Is er momenteel niet.
            Ik heb nog een vraag over de omvormer lader jullie werken met de csi 15 maar ook deze niet beschikbaar wij denken zelf met een 1000 watt uit te komen maar welke serie is dan het beste je hebt ssi si tsi ?maar de csi dus niet .
            Gr gr Anja

          2. Ha Anja,

            De SI en TSI zijn allebei alleen omvormers, waarbij de TSI betere prestaties heeft en ook netvoorrangsschakeling heeft en Bypass UPS. De CSI is een TSI met acculader in 1. De SSI is de meest volledige van allemaal en kan omvormen – laden en de zonnepanelen kunnen erop aangesloten worden.

  3. Hallo Bas en Bianca,
    ik heb een vraag over de elektra in de camper.
    Ik kwam gisteren iemand tegen die in een camper woont en hij vertelde dat hij zijn elektra opwekt via een ecoflow systeem met een opvouwbaar zonnepaneel.
    Zou dat voldoende zijn om de camperaccesoires van stroom te voorzien?
    Ik denk aan de ecoflow delta max 2016 Wh met een ecoflow zonnepaneel.

    Harrie

    1. Hi Harrie, een portabel systeem is geen slecht idee, helemaal in kleinere campers kan een verplaatsbaar elektrasysteem uitkomst bieden. Echter kun je natuurlijk niet makkelijk verlichting aan en uit zetten, want alles wat je aansluit moet ook weer eenvoudig los te koppelen zijn. Dus alleen verplaatsbare verlichting ect.

      Heb je meer onderzoek gedaan naar de verschillende opties voor mobiele all-in-one elektrasystemen? Ecoflow ziet er als een goede aanbieder uit, zelf bieden we in onze webshop ook die van Jackery aan. https://vrolijkopreis.nl/product/jackery-solar-generator-500/ . Dit is het 500Wh model met 100Wp zonnepaneel, maar er zijn ook grotere sets. Op te laden via de zonnepanelen en via een stekker in het stopcontact.

      Welke grootte je precies nodig hebt is natuurlijk afhankelijk van je wat je erop aan gaat sluiten en hoe vaak je hem kan en wilt opladen. Wij verbruiken per dag zo’n 40 a 50Ah per dag, dus met een 2016wh model kun je zo’n 3 dagen doen voordat die geladen moet worden.

      Hopelijk zo iets duidelijker, je kunt natuurlijk altijd het bedrijf mailen als je vragen hebt voordat je deze aanschaft. Zo kunnen vast meer en uitgebreid vertellen wat het apparaat allemaal kan.

      groetjes Bas

  4. Hallo,

    Mijn dochter en haar vriend hebben een bus en willen deze ombouwen naar een eenvoudige camper met een opklapbare bed, omdat de motor ook meegaat. Nu wil ik hun verrassen met een zonnepaneel van 150 Wp met een MPPT laadregelaar van 15 of 20A. De zonnepaneel blijft demontabel, voor plaatsen op dak of in grasveld met ca 5 m DC kabel. Omdat ze niet veel DC apparaten hebben gaat ik te denken aan een AGM accu van 80 of 120Ah (opladen 2x telefoon, 1x tablet of 1x laptop, compressor koelbox, 1x ledlamp en 1x ventilator). Ik plaatst tussen de laadregelaar en accu een zekering van 20 of 25A. De DC apparaten sluit ik aan op de laadregelaar d.m.v. een sigaretten aansluitverdeler. Moet ik dit ook afzekeren met een zekering, zoja met hoeveel, een stap kleiner dan je richting de accu gebruikt of stap kleiner dan de laadregelaar. Alvast bedankt voor meedenken.

    Mvg,

    Ron

    1. Hi Ron, Leuke verassing gaat dat worden.

      Ja je doet er verstandig aan om ook je DC apparaten af te zekeren. Het afzekeren van de dc apparaten doe je met behulp van een 12V zekeringkastje, deze: https://vrolijkopreis.nl/product/zekeringkast-12volt-met-massastrip/ . Daarbij is het ook slim om deze in zijn geheel af te zekeren tussen de laadregelaar en de zekeringkast. Dit is de som van alle stroom van de 12 volt apparaten. Dit kan je met een stroomonderbreker doen, deze: https://vrolijkopreis.nl/product/stroomonderbreker-zekering-12v/ . Voor de grootte van de accu is het afhankelijk van hoeveel je verbruikt en hoelang je wilt vrij kamperen. De elektrische apparaten die je opnoemt zullen bij elkaar zo’n 35 a 40Ah per dag verbruiken. Een AGM van 80Ah heeft een beschikbare capaciteit van 40Ah. Dus als de zon niet schijnt kun je met een volle accu, 1 dag vooruit. Ik zou dus een accu van 120Ah aanraden, dan zit je net iets veiliger. Wij gebruiken de AGM accu van Electronicx meestal en daar zijn we tevreden over. https://vrolijkopreis.nl/product/agm-accu-140ah/ . Een zonnepaneel van 150Wp heeft in de zomer ongeveer een opbrengst van 33Ah, natuurlijk afhankelijk van het weer, seizoen ed. Dit betekent dus dat je met je dagelijkse verbruik in balans zit of net een beetje eronder. Zolang de zon dus schijnt kun je heel wat dagen vooruit voordat de accu leeg is en opgeladen moet worden via de CEE stekker van een camping. Heb je al is een kijkje genomen bij de zonnepaneelsets, alle onderdelen zijn op elkaar afgestemd. Dit is de 150Wp set: https://vrolijkopreis.nl/product/zonnepaneel-set-150wp/. Succes!

      Hopelijk zo duidelijk,

      Groeten Bas

  5. Hoi Bas,

    Een vraagje wij gaan binnenkort beginnen met een camper bouwen en ben zo nu al een beetje bezig informatie over het elektrische gedeelte aan het opzoeken nu is mijn vraag over de zonnepanelen serie en parallel geschakeld, Serie heeft naar mijn mening erg veel voordeliger opties dan parallel alleen lees is dat bij de serie het een 24 volt word bij 2 zonnepanelen serie geschakeld en vrijwel alles in de camper werkt op 12 volt en zo ook de accu’s en als je de accu’s ook serie geschakeld doet krijg je ook 24v toch? Betekent dit dan dat ik na de accu’s omvormers moet plaatsen van 24v naar 12v? graag hoor ik van je en toffe site helpt mij erg goed om alles duidelijk te krijgen!

    Groeten job

    1. Ha Job,

      Je zit bijna op de goede weg, je haalt een paar dingen door elkaar.
      Het klopt inderdaad dat als je 2 accu’s van 12v in serie schakelt dat je dan 24 volt krijgt. Bij zonnepanelen in serie werkt dat net zo. 2 zonnepanelen vandezelfde grootte genereren bijvoorbeeld elk 20 volt, in serie betekent dit dus 40 volt. Nu denk je misschien dit is toch veelste hoog om de accu mee op te laden? Dat klopt. Vandaar dat je altijd na de zonnepanelen een zonnepaneellaadregelaar plaatst. Of je nu zonnepanelen in serie of parallel schakelt of zelfs 1 zonnepaneel hebt, je plaatst altijd een zonnepaneellaadregelaar. Deze maakt van de te hoge spanning een laadbare spanning voor de accu.

      Hopelijk kun je hiermee verder

  6. Ik raad eigenlijk nooit aan om zonnepanelen in serie te zetten. De voornaamste reden is dat als je meerdere zonnepanelen hebt, je nooit zeker bent dat al panelen gelijktijdig zon hebben. Ikzelf camper al jaren (meer dan 20 jaar), en sta nogal veel vrij. Op de meeste plaatsen heb je waar je sta bomen, lantaarnpalen enz, die schaduw op 1 of meerdere panelen heeft, waardoor minder opbrengst. De winst die je hebt bij serie is bij volle zon minimaal, alleen bij zonsopgang of zonsondergang heb je wat winst, maar dan is de zon laag en dus de winst verwaarloosbaar. Tevens gebruikt ik Alu l profielen om zonnepanelen op het dak vast te maken. Deze zijn merkelijk goedkoper en steviger.

    1. Ha Gevaert, de voordelen van in serie wegen toch zwaarder dan in parallel als je het bij 2 of 3 panelen houdt, althans dat vinden wij. In serie verhoogt de spanning waardoor het rendement verbeterd en de kabels dun mogen blijven. Daarbij bereik je eerder een spanning die de laadregelaar kan omzetten in een laadbare spanning. Zo heb je dus ook in bewolkt weer ook opbrengst. In parallel verdubbel je ook nog is de Isc en bestaat de kans dat bij een defect van 1 zonnepaneel alle panelen beschadigd raken, tenzij je deze apart afzekerd.

      Maar goed als je graag dichtbij bomen staat of lantaarnpalen dan kun je daar wel is last van hebben ja. In onze praktijk en dat is nu ongeveer 25 maanden in een camper, hebben we daar vrij weinig last van.

  7. Hallo Bas & Bianca,

    Eerst vooral prachtig wat jullie allemaal voor ons betekenen. Ik ben een leek die echt van nul kennis moet starten met de ombouw van een bestelwagen. Zonder jullie info/filmpjes ging de moed al dieper in mijn schoenen staan.

    Met betrekking dat de elektra zou ik opteren voor een 1 huisbatterij Lithium van 230 Ah. Bij een dagelijks gebruik van 50 Ah zouden we hiermee 4 dagen vrij moeten kunnen staan.

    We hebben dus een energieverbruik van 600 W per dag. In de zomer kunnen we met een zonnepaneel van 172,5 Wp de huisbatterij mooi bijladen en in de winter zou je een zonnepaneel van 460Wp nodig hebben (jouw berekeningsmodules gebruikt).

    Bij mijn zoektocht op internet zag ik een flexibel zonnepaneel van het merk Sunman:

    SUNMAN 430Wp IP68 Half Cut

    Gegevens:

    Type zonnecel: monokristallijn.
    Max. uitgangsvermogen: 430Wp.
    Spanning: 42V.
    Maximale kortsluitstroom: Isc – 10,74A.
    Onbelast voltage: 49,8V.
    Max. nominale systeemspanning: 1000V.
    Krachtige module met lage straling, zelfs bij weinig licht (ochtend of bewolkt).
    Belasting: 2400 Pa.
    Aansluiting via connector – compatibel met MC4.

    Vragen:

    Is dit een haalbare oplossing of sla ik de bal volledig mis? Vormt een spanning van 42V een probleem, of kan de MPPT lader dit correct omzetten?

    Welke MPPT laadregelaar raad je me aan? Als ik de MPPT calculator van Victron gebruik krijg ik de melding dat de PV vermogensverhouding te klein is? Kortom ik denk dat een beetje hulp welk om is om terug op het rechte pad te geraken.

    1. Hi Michael,

      Normaal gesproken moet 430Wp en 42V geen probleem zijn voor een 100|30 MPPT van Victron. Echter kan ik de datasheet van dit paneel nergens terugvinden en kan ik mijn berekening niet maken. Ik kan er dus helaas geen advies over geven. Je kunt ook 2 camper zonnepanelen van 200Wp in serie zetten, daar bereik je hetzelfde mee.

  8. Ik lees dat je je panelen in serie kan zetten je hebt dan 24 volt maar kan je ook een groter paneel nemen van 24 volt of is dat niet hetzelfde?

    1. Hoi John, als je 2 zonnepanelen in serie zet verdubbelt de spanning, dat wilt niet zeggen dat het gelijk 24volt is. Als je 2 accu’s van 12volt in serie zet dan heb je wel 24volt. Als je 2 zonnepanelen met een max spanning van 21 volt hebt (dat is gebruikelijk bij zonnepanelen geschikt voor 12 volt accu’s) Dan kun je die 21 volt verdubbelen. In deze situatie zou je dus ook een 24 volt accu kunnen laden. Maar een 12 volt accu kan ook heel goed.

      1. Hoi Bas, dank voor je antwoord maar ik ben niet duidelijk genoeg geweest wat ik bedoelde was is het rendement van een 24 volt paneel van 220 W het zelfde als twee 110 W panelen van 12 volt aan te sluiten op een 12 volt accu met een Victron regelaar. Ik zou dan maar een paneel hoeven te plaatsen

        1. Hoi John, het vermogen van een 220W of 2 van 110W is hetzelfde. Als ik jou was zou ik even de waardes van het zonnepaneel in de victron mppt calculator stoppen, dan zie je ook de output.

  9. Hoi,

    Volgende stap in m’n camper zijn de zonnepanelen.
    Ik heb weinig verbruikers en wil off-grid kunnen kamperen dus heb deze set besteld.

    Zonnepaneel set 300Wp hardglas met de toebehoren die jullie aanraden.
    De stroomonderbreker is niet leverbaar bij Amazon maar een midi-zekering kan ook wat mij betreft.

    Ik zet iig een schakelautomaat tussen de panelen en de victron om de stroom van de panelen te kunnen onderbreken indien nodig.

    Nou zie ik alleen in jullie stroomschema een zekering van 25 amp en de stroomonderbreker bij amazon komt in 20 amp naar voren.

    Welke van de twee moet ik gebruiken?

    Bvd!

    Ik heb al mega veel aan jullie informatie gehad

    Met vriendelijke groeten,

    Bert-Jan

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

gratis checklist camper bouwen

VERGEET JE GRATIS CHECKLIST NIET

GOED VOORBEREID EEN CAMPER BOUWEN?

Je bent er bijna! Vul je gegevens via de download knop in en ontvang de checklist direct.

gratis checklist camper bouwen

GRATIS CHECKLIST

GOED VOORBEREID EEN CAMPER BOUWEN?

Je bent er bijna! Vul je gegevens via de download knop in en ontvang de checklist direct