Elektra schema camper 9: Alle Seizoenen

In alle seizoenen vrij kamperen met de camper met meer dan genoeg stroom, ook in de winter. Dit elektra schema hebben we ontwikkeld, zodat je met de camper in elk seizoen zorgeloos bent over je stroom en stroomopbrengst. Dankzij de slimme combinatie van laadopties en een zelfverwarmende lithiumaccu heb je altijd stroom, zelfs op koude en bewolkte dagen.

We hebben dit schema onder andere toegepast in onze eigen VW Crafter camper, waar het zich inmiddels ruimschoots bewezen heeft. Ook als je niet alle seizoenen gebruikt wilt maken van je camper kan dit elektra schema een goede uitkomst voor je zijn. Laat in dat geval de optie extra draagbare zonnepanelen buiten je installatie.

Het draagbare zonnepaneel hebben we de eerste winter niet meegenomen en zelfs toen kwamen we goed uit met stroom.

De huishoudaccu

Aan de basis van dit elektrasysteem is een 200Ah zelfverwarmende lithiumaccu. Deze accu warmt zichzelf op wanneer dat nodig is, zodat deze ook bij vrieskou probleemloos oplaadt. Ideaal voor winterkampeerders en wie het avontuur niet laat afhangen van de buitentemperatuur.

De accu beschikt over een geïntegreerde BMS (Battery Management System) wat noodzakelijk is voor elke lithiumaccu. Uniek aan deze accu is dat die tegen grote ontladingen kan. De ontlaadsnelheid C1 betekent dat deze met 200A ontladen mag worden, zonder dat de accu onomkeerbare schade oploopt. Dit is goed voor de acculevensduur en perfect als je bijvoorbeeld een elektraboiler en of koffiezetapparaat installeert, maar ook handig als je gewoon graag een lithiumaccu wilt die lang mee gaat.

De accu is aan te passen naar een grotere accu-bank of kleinere. Je kunt prima 2 lithium accu’s van 200Ah parallel aan elkaar schakelen. Ook is het mogelijk om 2 accu’s van 100Ah parallel aan elkaar te schakelen.

Alle laadmogelijkheden en verbruikers

Dit elektra schema heeft alle laadmogelijkheden net zoals ons vorige systeem (elektra schema 8). Er zijn een paar toevoegingen gedaan om stroom in winterse omstandigheden te garanderen. Zo heeft het laden tijdens het rijden een upgrade gekregen, is er een optie voor extra zonnepanelen en vind je een grotere omvormer lader met power assist.

Dynamo

De Victron Orion Tr-Smart zorgt ervoor dat de huishoudaccu tijdens het rijden wordt opgeladen en is geschikt voor in alle voertuigen, ook met Euro 5 en 6 motoren. In dit schema hebben we gekozen voor de 30A versie in plaats van de 18A. Zo wek je onderweg meer stroom op en ben je minder afhankelijk van zonne-energie of walstroom. Deze grootte is noodzakelijk om vrij kamperen met genoeg stroom mogelijk te maken. De Orion Tr-Smart heeft een ingebouwde Bluetooth functie zodat je het laden kunt volgen met de Victron Connect app op je telefoon.

Het opladen tijdens het rijden is in dit schema te vergroten naar 50A, dit doe je door de Orion te veranderen naar de Victron Orion XS 50A. Zo vergroot je de laadcapaciteit tijdens het rijden enorm, wat gewenst kan zijn wanneer de zon niet schijnt.

Naast het veranderen van de de DC-DC omvormer naar de Orion XS 50A, moeten ook de kabels vanaf de startaccu naar de Orion en naar het verdeelpunt naar 25mm². De zekeringen mogen 60A blijven.

Zonnepanelen

In dit schema vind je 2 zonnepanelen van 150Wp in serie geschakeld met een Victron bluetooth laadregelaar 100 | 20. De verwachtte stroomopbrengst in de zomer in midden Europa bedraagt maar liefst 66Ah per dag. Deze panelen zijn in serie geschakeld, omdat zo de spanning verdubbeld, wat spanningsverlies tegengaat en er eerder een spanning bereikt wordt waarmee de accu’s opgeladen kunnen worden.

Andere zonnepanelen

Je kunt in dit systeem ook andere zonnepanelen plaatsen. Let wel op dat wanneer je het zonnepaneel systeem verkleint je ook minder opbrengst hebt. De motor wat vaker laten draaien of een bezoek aan de camping walstroom kan hierin ook een oplossing zijn.

Hieronder vind je 2 andere zonnepaneel mogelijkheden met bijbehorende aanpassingen:

Walstroom/acculader/230V verbruikers

De Victron Multiplus 12 1200 omvormer/lader/omschakelautomaat voorziet de camper van 230 volt via de huishoudaccu’s wanneer niet aangesloten aan walstroom. Wanneer de camper wel aangesloten staat op walstroom wordt de huishoudaccu opgeladen en de omschakelautomaat zorgt ervoor dat de 230 volt stopcontacten gebruikt kunnen worden via de elektriciteit van de walstroom. Daarbij heeft de Multiplus een unieke eigenschap, de Powerassist. Deze functie kan de stroom van walstroom of generator en omvormer combineren, zodat de te vaak lage stroom geleverd door de camping toch gebruikt kan worden in combinatie met de huishoudaccu.

Met de Multiplus 12 1200 kun je 230V apparaten aansluiten tot een vermogen van 1200VA en een kortdurend piekvermogen van 2400W. Dit betekent dat een elektraboiler van 600W en een magnetron van 800W prima afzonderlijk gebruikt kunnen worden.

Het aan/uit schakelen van de Multiplus gebeurd m.b.v. de VE Bus Dongle. Via de telefoon en de Victron Connect app heb je toegang tot de Multiplus, daar kun je ook inzien hoeveel vermogen de omvormer levert en of je dus nog een extra apparaat kunt aansluiten.

De Multiplus veranderen

Als de Multiplus die we nu geselecteerd hebben te klein is voor jouw, dan kun je deze vergroten. Zo kun je met een grotere omvormer bijvoorbeeld een koffiezetapparaat, waterkoker, aansluiten. Zolang je het maximale vermogen met dit 230V apparaat niet overschrijdt.

De maximale ontlaadkracht C1 van de huishoudaccu is 200A, dit betekent dat je (200A keer 12V) 2400W maximaal tegelijk mag onttrekken. Je DC apparaten onttrekken ook een vermogen dus we raden maximaal een omvormer van 2000W aan in dit systeem. Als je deze aanpassing wilt doen, veranderen er ook een aantal andere onderdelen, die we hieronder opsommen.

  • Multiplus 1600
    • kabeldikte van busbar naar Multiplus: 50mm² 1.5M
    • kabeldikte van huishoudaccu naar busbar: 70mm²
    • zekering van busbar naar Multiplus: 250A
    • zekering van huishoudaccu naar busbar: 300A
    • aardekabel Multiplus 35mm²
    • aardekabel busbar 50mm²
  • Multiplus 2000
    • kabeldikte van busbar naar Multiplus: 70mm² 1.5M
    • kabeldikte van huishoudaccu naar busbar: 95mm²
    • zekering van busbar naar Multiplus: 300A
    • zekering van huishoudaccu naar busbar: 350A
    • aardekabel Multiplus 50mm²
    • aardekabel busbar 50mm²

Als je de huidige Multiplus in het schema verhoogt, zul je ook de nu geselecteerde zelfverwarmende lithiumaccu moeten aanpassen. Dit moet namelijk naar 2x 12V 100Ah zelfverwarmend lithium, parallel geschakeld. De reden hiervoor is dat de 200Ah lithiumaccu een maximale ontlading heeft van 100A, net als de 100Ah variant. Wanneer je dus twee keer 100Ah parallel schakelt, vergroot je de maximale ontlading naar 200A. Dit is nodig zodat de Multiplus én je andere DC-apparaten vlekkeloos kunnen werken.

Zoals je kunt zien worden de kabeldiktes vanaf een 2000W omvormer erg dik. Wil je nog een grotere omvormer? Dan raden we elektraschema 7: 24V aan.

DC verbruikers (12V)

Voor de 12volt apparaten vind je 2 zekerkasten, zo kun je maar liefst 24 apparaten aansluiten. Daarbij vind je voor 1 van de zekeringkasten een 12V stabilisator, dit apparaat zorgt ervoor dat de spanning exact 12V blijft, ook als de laders de spanning verhogen naar 14.4V of als de verbruikers de accu spanning verlagen. Dit verlengt de levensduur van LED verlichting en de printplaat van de Maxxfan.

De Victron Smart Battery Protect beschermt je accu tegen te diepe ontladingen van je DC apparaten. Deze schakelt alle DC (24V) apparaten af zodra de accu te laag komt. De standaard instellingen kun je aanpassen, zodat je de accu nog beter kunt beschermen. Ook zit er een alarmfunctie in zodra je in de buurt komt van een te lege accu.

Overzicht Elektra schema 9:

  • 12 volt elektra systeem
  • Zonnepanelen: Victron MPPT Smart Solar
  • Dynamo: Orion Tr-Smart DC DC charger
  • Walstroom: Victron Multiplus
  • Omvormer: Victron Multiplus
  • Huishoudaccu: Lithium zelfverwarmend
Elektra schema camper 9 - 4 seizoenen

Elektraschema 9: Alle seizoenen – zonder draagbaar zonnepaneel

Elektra schema onderdelenlijst

Alle onderdelen uit het elektra schema vind je hieronder terug.

6. Kabels

Hi-Flex accukabels rood
Hi-Flex accukabels zwart

Rood:

  • 50mm² max 1 meter
  • 35mm² max 2 meter
  • 25mm² max 1 meter
  • 16mm² max 8 meter
  • 10mm² max 2 meter
  • 6mm² max 3 meter

Zwart:

  • 50mm2 max 1 meter
  • 35mm² max 3 meter
  • 25mm² max 1 meter
  • 16mm² max 8 meter
  • 10mm² max 4 meter
  • 6mm² max 3 meter

Aansluiting DC 12V en 24V Kabel zwart rood 4mm², 2.5mm² en 1.5mm²


230V kabeldikte in dit schema

De kabeldikte voor je 230V stopcontacten in dit schema hangen af van de verbruikers die je gaat aansluiten. Over het algemeen houden we aan dat tot 2300W vermogen je prima 1.5mm² 3-aderige flexibele kabel kunt gebruiken. Deze omvormer heeft een vermogen tot 1200VA dus daar komen we niet in de buurt. Echter heeft de Multiplus ook een Power assist waarmee de stroom van de CEE invoer en de omvormer gecombineerd kan worden. In dat geval kun je dus een maximale stroom hebben van 16A (CEE) + 5,2A (Multiplus) = 21,2A. Dit betekent een vermogen van 4880W. Als je dus een apparaat wilt gebruiken met zo’n hoog vermogen dan zul je een 2.5mm² of zelfs 4mm² moeten gebruiken. Daarbij is het verstandig een aparte aardlekautomaat enkel voor dit apparaat aan te sluiten.

Elektra aanleggen/aanpassen

Blij met dit gratis elektraschema? We waarderen het enorm als je jouw bestelling wilt doen via bovenstaande artikelen en of ons wilt trakteren op een kopje koffie. Zo kunnen we deze elektra schema’s en alle andere informatie over camper bouwen gratis blijven leveren. Alvast bedankt 🙂

Voor meer informatie over de zonnepanelen, dynamo, walstroom en de elektrakast verwijzen we je graag terug naar ons hoofdartikel met elektraschema 1: camper elektra aanleggen in 6 stappen. Ook vind je hier een stappenplan hoe je de elektra in praktijk aanlegt.

Wil jij een onderdeel vervangen voor een ander. Bijvoorbeeld een grotere of kleinere omvormer lader en ben je benieuwd of dit effect heeft op het schema? Stel je vraag hieronder.

Alle elektra schema's

DIT BERICHT DELEN

GERELATEERDE BERICHTEN

8 reacties

  1. Dag Bas, bedankt voor dit schema. Ik heb echter één vraag. Je hebt twee links geplaatst naar een aardlekschakelaar; 16A en 25A. De link naar die van 25A leidt naar dezelfde van 16A.
    Ik vraag me alleen af waarom je 25A zou gebruiken. In je woning gebruik je ook geen grotere zekeringen? 16A is toch 3600W?
    Zou je dit willen toelichten?

    1. Een hele goede vraag! En daar is zeker een rede voor.

      De stroom geleverd door een camping, dus via de walstroom is meestal 6A of 10A. Dit betekent dus 10A x 230V = 2300W. Maar als je de CEE aansluit thuis of ergens anders dan kan er zelfs 16A binnenkomen, dus max 16×230 =3680W
      Een unieke eigenschap van de Victron Multiplus is dat deze een powerassist heeft, dit betekent kortgezegd dat het vermogen van de Walstroom en de omvormer gecombineerd kunnen worden voor een nog hogere output. De Multiplus in dit schema kan maximaal 1200W (eigenlijk iets minder) leveren. Dus 3680 + 1200 = 4880W. Wanneer we dit delen door 230V komen we op 21,2A uit. Vandaar een aardlekautomaat van 25A

      Hopelijk zo duidelijk

  2. Hoi Bas en Bianca!

    Wat een geweldige content geven jullie! Ik heb er veel aan!
    Maar ik vroeg me af of jullie konden helpen met iets. Ik ben nieuw in de camper bouw, en ik wil volgend jaar april naar schotland reizen met mn camper. Maar ik wil er mijn bedrijf van maken, een mobiele koffie bus om op remote en afgelegen locaties koffie te verkopen aan wandelaars.
    Ik ben hierdoor volledig off-grid, en ik heb een koffiezetapparaat van 3300 Watt te laten werken. Ik ben al ontzettend lang bezig om uit te zoeken hoeveel Kw en Ah ik nodig heb, en dus welke combinatie van lithium batterijen, zonnepanelen, omvormers en aggregaten ik nodig heb, maar ik kom er niet uit.
    Ik hoop ontzettend dat jullie mij een beetje kunnen adviseren of helpen!

    Bij voorbaat dank!

    Met vriendelijke groet,
    Daphne Scheltens

    1. Hoi Daphne,

      Dank je wel! En interessante opstelling.

      Allereerst is het aan te raden aan om te kiezen voor een 24V huishoudaccu (of twee 12V accu’s in serie). Bij hogere 230V vermogens helpt dit spanningsverlies en andere problemen te voorkomen.

      Elektraschema 7 op onze site is een 24V systeem tot ca. 2000W en kan aangepast worden. Kijk ook even naar de omvormer calculator:
      https://vrolijkopreis.nl/calculator-omvormer-vermogen-kiezen/

      Wil je een volledig elektraschema op maat met boodschappenlijst en uitleg? Dat kun je aanvragen via de Diensten-pagina.

      Daarbij is het wellicht handig om een vermogensmeter aan te sluiten op je koffiezetapparaat, zo kun je de piekstroom zien, maar ook het verbruikte vermogen op een dag. Dit kun je meenemen in je berekening. Dit is zo een meter https://amzn.to/46fTtpS

  3. Hoi Bas en Bianca,

    Wat ontzettend goede info op jullie site! Ik heb met plezier een donatie gedaan 😉

    Mag ik nog een vraag stellen? Je kan de Victron ‘smart’ apparaten via de Victron app uitlezen en instellen. Maar kan je de omvormer er dan niet mee aa/uit zetten? Is de Victron Energy VE.Bus Smart Dongle (Bluetooth) echt nodig?

    1. Hoi Andries,

      Superfijn dankjewel!

      De Victron Multiplus heeft een aan/uit schakelaar op het apparaat zitten, dus als je makkelijke toegang hebt dan hoef je geen VE Bus Smart dongle te gebruiken. Maar meestal wordt de Multiplus op een plek geplaatst waar toegang toch wat handelingen vereist. Met de Dongle kun je de Multiplus op afstand aan en uit zetten. Daarbij geeft de Dongle je inzicht in het vermogen dat de Multiplus levert, dus wanneer je grote apparaten erop aangesloten hebt kan het fijn zijn te weten of er nog een apparaat bij kan of niet.

  4. Hoi Bas,

    Wat fantastisch al deze schema’s dit helpt enorm om goede keuzes te maken.

    Ik vraag mij af wat de reden is om tussen de huishoudaccu en de omvormer gebruik te maken van megazekeringhouders en geen stroomonderbrekers?

    1. Hoi Peter, goede vraag! Stroomonderbrekers worden vaak niet aangeraden voor apparaten die hoge stromen trekken, zoals omvormers. Ze kunnen minder betrouwbaar uitschakelen bij piekbelastingen en worden ook warm door de interne weerstand, vooral bij hoge stromen. Daarom wordt meestal een mega- of ANL-zekering gebruikt. Deze zijn ontworpen om grote stromen veilig te onderbreken en ontwikkelen minder warmte in zware delen van het circuit.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Checklist camper bouwen

VERGEET JE GRATIS CHECKLIST NIET

GOED VOORBEREID EEN CAMPER BOUWEN?

Vul je gegevens via de download knop in en ontvang de checklist direct.