Elektra schema camper 4: Victron

Dit elektra schema hebben we ontwikkeld met alleen onderdelen van Victron Energy. Victron is de marktleider voor elektrische apparatuur in campers, caravans, boten en nog veel meer. Met de kwaliteit onderdelen van Victron hoef je je nooit zorgen te maken over stroom. De huishoudaccu, Multiplus, Zonnepanelen en laden via dynamo zijn allemaal te vergroten of te verkleinen. Het elektrasysteem monitor en bedien je via de handige GX Touch en Cerbo GX. Daarbij zijn alle onderdelen in dit schema smart, waardoor je ze eenvoudig koppelt aan je telefoon via de gratis Victron Connect app.

Dit elektraschema is geschikt voor elke camper, ongeacht de milieuklasse. De Victron Orion Tr Smart zorgt ervoor dat de huishoudaccu wordt opgeladen tijdens het rijden. Dankzij de universele werking van dit systeem kun je het toepassen in zowel oudere campers als nieuwere Euro 5 en Euro 6 voertuigen.

De huishoudaccu

De Victron lithium huishoudaccu vormt de basis van dit schema. In dit schema vind je standaard de 100Ah, maar je kunt deze eenvoudig vergroten naar de Victron 200Ah lithium als meer capaciteit gewenst is. Daarnaast kun je deze ook vervangen door Victron AGM-accu’s. Alle laadregelaars in dit schema zijn geschikt voor beide type accu’s. Zo stel je jouw systeem samen op basis van jouw stroomverbruik, wensen en budget.

Alle laadmogelijkheden en verbruikers

Dit elektra schema heeft alle laadmogelijkheden net zoals een aantal van onze andere elektraschema’s. In dit schema focussen we ons natuurlijk op Victron Energy producten. Hierdoor zullen de totale kosten van het elektrasysteem stijgen, maar daarvoor terug krijg je wel hoge kwaliteit onderdelen.

Dynamo

De Victron Orion Tr-Smart zorgt ervoor dat de huishoudaccu tijdens het rijden wordt opgeladen en is geschikt voor in alle voertuigen, ook met Euro 5 en 6 motoren. In dit schema hebben we gekozen voor de 30A versie in plaats van de 18A. Zo wek je onderweg meer stroom op en ben je minder afhankelijk van zonne-energie of walstroom. Deze grootte is noodzakelijk om vrij kamperen met genoeg stroom mogelijk te maken. De Orion Tr-Smart heeft een ingebouwde Bluetooth functie zodat je het laden kunt volgen met de Victron Connect app op je telefoon.

Het opladen tijdens het rijden is in dit schema te vergroten naar 50A, dit doe je door de Orion te veranderen naar de Victron Orion XS 50A. Zo vergroot je de laadcapaciteit tijdens het rijden enorm, wat gewenst kan zijn wanneer de zon niet schijnt.

Naast het veranderen van de de DC-DC omvormer naar de Orion XS 50A, moeten ook de kabels vanaf de startaccu naar de Orion en naar het verdeelpunt naar 25mm². De zekeringen mogen 60A blijven.

Zonnepanelen

In dit schema vind je 2 Victron BlueSolar zonnepanelen van 150Wp in serie geschakeld met een Victron bluetooth laadregelaar 100 | 20. De verwachtte stroomopbrengst in de zomer in midden Europa bedraagt maar liefst 66Ah per dag. Deze panelen zijn in serie geschakeld, omdat zo de spanning verdubbeld, wat spanningsverlies tegengaat en er eerder een spanning bereikt wordt waarmee de accu’s opgeladen kunnen worden.

Andere zonnepanelen

Je kunt in dit systeem ook andere zonnepanelen plaatsen. Let wel op dat wanneer je het zonnepaneel systeem verkleint je ook minder opbrengst hebt. De motor wat vaker laten draaien of een bezoek aan de camping walstroom kan hierin ook een oplossing zijn.

Hieronder vind je 2 andere zonnepaneel mogelijkheden met bijbehorende aanpassingen:

Walstroom/acculader/230V verbruikers

De Victron Multiplus 12 1200 omvormer/lader/omschakelautomaat voorziet de camper van 230 volt via de huishoudaccu’s wanneer niet aangesloten aan walstroom. Wanneer de camper wel aangesloten staat op walstroom wordt de huishoudaccu opgeladen en de omschakelautomaat zorgt ervoor dat de 230 volt stopcontacten gebruikt kunnen worden via de elektriciteit van de walstroom. Daarbij heeft de Multiplus een unieke eigenschap, de Powerassist. Deze functie kan de stroom van walstroom of generator en omvormer combineren, zodat de te vaak lage stroom geleverd door de camping toch gebruikt kan worden in combinatie met de huishoudaccu.

Met de Multiplus 12 1200 kun je 230V apparaten aansluiten tot een vermogen van 1200VA (960W) en een kortdurend piekvermogen van 2400W. Dit betekent dat een elektraboiler van 600W en een magnetron van 800W prima afzonderlijk gebruikt kunnen worden.

Het aan/uit schakelen van de Multiplus gebeurd m.b.v. de Cerbo en GX Touch of via de 3W schakelaar.

De Multiplus veranderen

Als de Multiplus die we nu geselecteerd hebben te klein is voor jouw, dan kun je deze vergroten. Zo kun je met een grotere omvormer bijvoorbeeld een koffiezetapparaat, waterkoker, aansluiten. Zolang je het maximale vermogen met dit 230V apparaat niet overschrijdt.

De maximale ontlaadkracht C1 van de huishoudaccu is 100A, dit betekent dat je (100A keer 12V) 1200W maximaal tegelijk mag onttrekken. Je DC apparaten onttrekken ook een vermogen dus we raden maximaal een omvormer van 1000W aan in dit systeem. Als je deze aanpassing wilt doen, veranderen er ook een aantal andere onderdelen, die we hieronder opsommen.

  • Multiplus 1600
    • kabeldikte van busbar naar Multiplus: 50mm² 1.5M
    • kabeldikte van huishoudaccu naar busbar: 70mm²
    • zekering van busbar naar Multiplus: 250A
    • zekering van huishoudaccu naar busbar: 300A
    • aardekabel Multiplus 35mm²
    • aardekabel busbar 50mm²
  • Multiplus 2000
    • kabeldikte van busbar naar Multiplus: 70mm² 1.5M
    • kabeldikte van huishoudaccu naar busbar: 95mm²
    • zekering van busbar naar Multiplus: 300A
    • zekering van huishoudaccu naar busbar: 350A
    • aardekabel Multiplus 50mm²
    • aardekabel busbar 50mm²

Als je de huidige Multiplus in het schema verhoogt, zul je ook de nu geselecteerde 100Ah Victron lithiumaccu moeten aanpassen. Dit moet namelijk naar 2x 12V 100Ah, parallel geschakeld. De reden hiervoor is dat de 100Ah lithiumaccu een maximale ontlading heeft van 100A. Wanneer je dus twee keer 100Ah parallel schakelt, vergroot je de maximale ontlading naar 200A. Dit is nodig zodat de Multiplus en je andere DC-apparaten vlekkeloos kunnen werken.

Zoals je kunt zien worden de kabeldiktes vanaf een 2000W omvormer erg dik. Wil je nog een grotere omvormer? Dan raden we elektraschema 7: 24V aan.

Victron Lynx Distributor

In dit elektraschema vind je de Victron Lynx Distributor in plaats van de busbars die je in onze andere schema’s tegenkomt. Simpel gezegd is een Lynx Distributor een geavanceerde busbar voor je min en plus aansluitingen. Deze kan tot wel 1000 ampère aan stroom doorvoeren en de zekeringen worden gemonitord.

Op de Lynx Distributor kun je direct de hoofdschakelaar en de SmartShunt aansluiten. Zo blijft het systeem compact en overzichtelijk. Om het systeem betaalbaar te houden hebben we niet gekozen voor de Lynx Smart BMS maar voor de externe VE BUS BMS. Deze externe BMS scheelt behoorlijk in prijs en is ruim voldoende voor een elektrasysteem in een camper.

Wil je dat de led lampjes in de Distributor werken dan moet je een Lynx Led Adapter aansluiten in de Distributor. Hiermee werken alle lampjes en kun je de vier mega zekeringen monitoren.

Overzicht Elektra schema 4:

  • 12 volt elektra systeem
  • Zonnepanelen: Victron MPPT Smart Solar
  • Dynamo: Victron Orion Tr-Smart DC DC charger
  • Walstroom: Victron Multiplus
  • Omvormer: Victron Mulitiplus
  • Huishoudaccu: Victron Lithium
Elektra schema 4 Victron camper

Op 24-7-2025 heeft dit elektraschema een update gehad, zoals de toevoeging van de Lynx Distributor. Het vorige Victron elektraschema, dat ook prima werkt vind je hier.

Elektra schema onderdelenlijst

Alle onderdelen uit het elektra schema vind je hieronder terug.

5. Kabels

Hi-Flex accukabels rood
Hi-Flex accukabels zwart

Rood:

  • 50mm² max 1 meter
  • 35mm² max 2 meter
  • 25mm² max 1 meter
  • 16mm² max 8 meter
  • 10mm² max 2 meter
  • 6mm² max 3 meter

Zwart:

  • 50mm2 max 1 meter
  • 35mm² max 3 meter
  • 25mm² max 1 meter
  • 16mm² max 8 meter
  • 10mm² max 4 meter
  • 6mm² max 3 meter

230V kabeldikte in dit schema

De kabeldikte voor je 230V stopcontacten in dit schema hangen af van de verbruikers die je gaat aansluiten. Over het algemeen houden we aan dat tot 2300W vermogen je prima 1.5mm² 3-aderige flexibele kabel kunt gebruiken. Deze omvormer heeft een vermogen tot 1200VA dus daar komen we niet in de buurt. Echter heeft de Multiplus ook een Power assist waarmee de stroom van de CEE invoer en de omvormer gecombineerd kan worden. In dat geval kun je dus een maximale stroom hebben van 16A (CEE) + 5,2A (Multiplus) = 21,2A. Dit betekent een vermogen van 4880W. Als je dus een apparaat wilt gebruiken met zo’n hoog vermogen dan zul je een 2.5mm² of zelfs 4mm² moeten gebruiken. Daarbij is het verstandig een aparte aardlekautomaat enkel voor dit apparaat aan te sluiten.

Lynx Led Adapter

Als je graag wilt dat de Leds in de Lynx Distribitor werken, dan heb je een Lynx Led Adapter nodig. De leds werken niet omdat er geen voeding is vanuit de Lynx BMS, we hebben namelijk gekozen voor een goedkopere optie, de Victron externe BMS.

De led adapter is geen Victron kabel en moet zelf gemaakt worden. Dit doe je met behulp van onderstaande onderdelen. Waarvan de RJ10 kabel, de gele (1) draad op de plus van de spanningsomvormer wordt aangesloten en de zwarte (4) draad op de min. Vervolgens sluit je de omvormer aan op de plus en min van de distributor.

Dit is geen vereiste om het systeem te laten werken. Ook zonder deze kabel werkt het systeem, alleen de monitoring van de megazekeringen zullen niet werken.

Instellingen

De installatie van dit systeem verzorg je zelf, maar we willen graag een paar tips meegeven waar je in ieder geval op moet letten als je dit systeem gaat installeren. Uiteraard raden we je aan van elk onderdeel de Victron handleiding te lezen en te volgen.

  1. De Orion Tr-Smart kan alleen ingesteld worden als de remote kabel is losgekoppeld.
  2. De 3W switch van de Multiplus werkt alleen als DIP1 op aan staat, zie ook de Multiplus handleiding DIP instelling §5.4.1

Meer informatie en kopje koffie

Voor een complete handleiding over het aanleggen van de elektra in je camper, inclusief de aansluitingen voor zonnepanelen, dynamo, walstroom en de elektrakast, verwijzen we je naar ons hoofdartikel: Camper elektra aanleggen in 6 stappen. Hier vind je een gedetailleerd stappenplan en een overzicht van de benodigde schema’s. Heb je specifieke vragen over het aanpassen van onderdelen, zoals een omvormer of lader, dan kun je die hieronder stellen.

Blij met dit gratis elektraschema? We waarderen het enorm als je jouw bestelling wilt doen via bovenstaande artikelen en of ons wilt trakteren op een kopje koffie. Zo kunnen we deze elektra schema’s en alle andere informatie over camper bouwen gratis blijven leveren. Alvast bedankt 🙂

Disclaimer

Hoewel onze camperschema’s zorgvuldig zijn samengesteld, zijn wij niet aansprakelijk voor schade of gevaarlijke situaties die voortvloeien uit het gebruik, onjuiste toepassing of installatie. De gebruiker is zelf verantwoordelijk voor de correcte uitvoering en installatie van elektrische systemen. Raadpleeg voor meer informatie onze algemene voorwaarden.

Alle elektra schema's

DIT BERICHT DELEN

GERELATEERDE BERICHTEN

14 reacties

  1. Hallo, ik heb jullie artikel gelezen en ben benieuwd of ik dit ook kan gebruiken voor een systeem in een caravan. Moet ik hiervoor het gedeelte met de dynamo overslaan. Ik laad de accu’s op met zonnepanelen, walstroom of tijdens verplaatsen wanneer de caravan via de 13 polige stekker is verbonden aan de auto met dynamo. Ik wil graag je schema gebruiken als leidraad voor onze caravan. Ik hoor graag je advies.
    Groet,
    Marcel

    1. Hoi Marcel,

      Ja dat klopt wat je zegt. Dit elektra schema is ook te gebruiken voor een caravan als je het onderdeel van de dynamo eruit haalt. Als je nog vragen hebt stel ze gerust.

      Groet,

      Bas

  2. Dank voor je antwoord, Bas
    Met welke app/prog is de tekening gemaakt? Ik heb inmiddels diverse van dat soort tekeningen voorbij zien komen en was benieuwd waar deze in ontworpen waren.
    Grt

  3. Geen aardlekautomaat na de output van de multiplus? Lifpo4 zonder in interne en zonder de externe BMS? Waarom die Orin niet dicht bij de huishoudaccu plaatsen? Waarom mist de zekering aan bus bar zijde naar de orin? Is dit allemaal niet vragen om problemen?

    1. Hoi Karel, volgens mij heb je niet helemaal goed gekeken. Er zitten twee zekeringen bij de Orion. 1 vanaf de startaccu en 1 vanaf de busbar. De orion zo dicht mogelijk bij de huishoudaccu plaatsen is een goede keuze. Dit beschrijven we ook zo in ons hoofdartikel elektra aanleggen. Echter is het voor veel mensen niet mogelijk deze dicht bij elkaar te plaatsen. Vandaar dat we een lengte van 5m hebben aangehouden in dit schema, omdat in de praktijk deze lengte wat vaker voorkomt.
      De Victron Smartshunt heeft net als de BMS een alarm functie. Bij deze alarmfunctie is een handmatige actie wel vereist als de accustatus te laag wordt. De BMS heeft een aantal extra eigenschappen en stond alleen in de onderdelenlijst en heb ik voor het gemak nu ook in het schema geplaatst. Wij plaatsen inderdaad geen aardlekautomaat na de output van een omvormer. Wel doen we dit ervoor. Je mag dit erna plaatsen. Als je naar de zeer uitgebreide Victron Elektraschema’s kijkt dan doen zij dit altijd wel om de omvormer te beschermen. Echter zit er in de omvormer zelf ook een zekering en vandaar dat wij dit niet doen. Het schema is voor iedereen aan te passen naar eigen wens. We hebben het ontwikkeld naar eigen ervaring en hebben we met de grootst mogelijke zorg geschreven. Voor vragen of aanpassingen mag je ons altijd mailen of hieronder nog een bericht plaatsen.

  4. Hallo!
    Wat een super interssante site hebben jullie! Ik ben met een Magirus bus uit 1952 aan het ombouwen naar camper 🙂
    Daarvoor ga ik zeker gebruik maken van een electrisch schema van jullie! Die van de Victron no.4 Nu kan ik het schema niet goed lezen als ik dat uitprint. Hebben jullie toevallig nog een scherpere versie? en wat is deBMS in het schema? Ik kan die zo niet vinden bij Victron ..
    Een tientje koffie geld is reeds jullie kant op!
    alvast bedankt voor jullie antwoord. gr, Vincent

    1. Hoi Vincent, dankjewel! Alle producten zijn onderin de beschrijving te vinden. Ik zal je even een mailtje sturen met een grotere resolutie.

      Groetjes Bas

  5. Hoi Bas,

    Ik ga onze caravan aanpassen volgens schema 4, waarbij ik zoveel mogelijk de bestaande elektra laat zitten, maar ga ook een Truma Saphir RC airco inbouwen. Nu heeft deze een stroomopname van maximaal 4.2 ampere, maar gedurende de opstart voor 150ms 20 ampere. Hierdoor lijkt alleen voor de truma airco een zware Multiplus nodig, waardoor ik de airco dus liever helemaal apart schakel van de rest van het electrisch systeem (want dan is een “normale” Multiplus voldoende). Ofwel, de airco middels een eigen zekering direct op de walstroom (en dan ook alleen te gebruiken indien walstroom)

    Mis ik iets in mijn denken?

    Topsite trouwens, dank!

    Groet Albert

  6. Hoi,

    Ik vroeg me af waarom de aardedraad na de multiplus nogmaals aan het chassis is bevestigd. Dit doe je toch al met de aardeverbinding die aan de behuizing van de multiplus zit naar het chassis? Of heb ik dat misschien verkeerd begrepen?

    Mvg,

    Nick

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Crafter Camper Vrolijk op reis 5

Wist je al...

Te Koop: CAMPER VW Crafter L2H2

Met trots presenteren we Truus: een volledig zelfvoorzienende custom camper.