Je wilt extra opbergruimte creëren door zelf bovenkasten in de camper te maken? Dat is een goed idee. Dat is makkelijker gezegd dan gedaan, want een bus is totaal niet recht en al helemaal niet bovenin de camper. In dit artikel zullen we je dan ook stap voor stap meenemen hoe wij stevige, lichtgewicht bovenkasten in de camper maken, welk materiaal en afmetingen we gebruiken.
We gaan geen onnodig houten bovenkastframe maken, maar maken direct van houten platen de constructie van de bovenkasten, net zoals meubelmakers doen. We hebben al meerdere keren op deze manier bovenkasten gemaakt in de camper en we moeten eerlijk zeggen dat de eerste keer deze niet heel goed gelukt waren. Nu na meerdere zelfbouw campers hebben we genoeg ervaring voor een mooi, sterk en lichtgewicht eindresultaat en deze ervaring gaan we in dit artikel natuurlijk stapsgewijs delen.
Welk materiaal voor bovenkasten in de camper
Een camper bouw je het liefst zo licht mogelijk in, dat scheelt in de brandstofkosten, wegenbelasting en zo houd je genoeg gewicht over om mee te nemen op reis. Het is dus belangrijk lichte maar ook sterke materialen te gebruiken. In ons artikel over het bouwen van de camper meubels duiken we veel dieper in op de materiaalkeuze voor meubels. En net zoals in dat artikel is waarschijnlijk de beste keuze voor jouw camper bovenkasten, populier hout.
Voor de bovenkasten in de camper gebruiken we dus Multiplex Populier hout. Een multiplex plaat bestaat uit meerder dunne houtlagen, samengeperst en gelijmd tot een gewenste dikte. Wij kiezen voor de bovenkasten voor 12mm dikke multiplex platen en dan het liefst al gegrond. Dat scheelt namelijk een hoop schilderwerk, tenzij je de bovenkastjes gaat lamineren. Een bovenkastje in de camper van 120cm breed weegt dan ook niet meer dan 5kg en dat terwijl er in onze bovenkastjes heel veel spullen passen.
Grote lichtgewicht bovenkasten waar dus veel spullen in kunnen, iets waar we trots op zijn. Uiteraard kun je zelf onze afmetingen aanpassen, zodat deze helemaal naar eigen wens ingebouwd kunnen worden in jouw camper.
Let op! Er zijn verschillende soorten Multiplex Populier platen, het verschil zit hem in de samengedrukte verlijmde lagen. Sommige platen hebben weinig lagen en zijn dus nog lichter, maar bieden ook minder constructiesterkte. Wij kiezen bij 12mm Populier Multiplex voor een plaat met ongeveer 9 lagen, deze zijn nog steeds licht en bieden de constructiesterkte die nodig is voor bovenkasten in de camper.
De afmetingen van de bovenkasten in de camper
Welke afmetingen zijn nu het beste voor de bovenkasten in de camper, dat is natuurlijk verschillend bij elke camper en camperbouw. Zo zijn onze bovenkasten boven het bed groter dan boven de zitting. Daarbij bouwen wij onze bovenkasten in een H2 bus en zo kunnen de afmetingen voor een H1 of H3 bus anders zijn. De afmetingen die wij gebruiken voor onze H2 campers zullen je waarschijnlijk wel een goed idee geven van hoe groot je jouw bovenkasten wilt maken.
De afmetingen van onze bovenkasten
In onze H2 Crafter en Sprinter hebben we bovenkasten gebouwd met dezelfde afmetingen. Zo mochten de bovenkasten achterin boven het bed groter zijn, omdat we daar toch niet hoeven te staan. Voorin boven het bankje wilde wel genoeg ruimte hebben om makkelijk te gaan zitten en op te staan.
Achterin hebben de bovenkasten in de camper een afmeting van 38cm hoog, 32cm diep en 127cm breed. De bovenkasten voorin de camper hebben een afmeting van 34cm hoog 30cm diep en 80cm breed. Dit zijn de buitenste maten dus inclusief de voorklep en de onderkant van de bovenkast van 12mm dik. Het is belangrijk om dit erbij te vertellen omdat zo meteen bij het maken van de mal deze dikte eraf getrokken wordt.
Een mal maken
Een mal maken is cruciaal voor mooi aansluitende bovenkasten in de camper. Dit is nodig om dat de bus in de bovenhoek geen rechte kanten heeft. Beide kanten lopen rond en daarom is het ook ingewikkeld om de bovenkasten zo te maken dat ze recht hangen, maar niet onmogelijk.
Voordat je een mal maakt is het belangrijk te bepalen welke zijde recht is. De wand en het plafond zijn beide niet recht, het enige dat recht is, is de vloer. De vloer is helaas wel ver weg van de plek van de bovenkasten en dus moeten we een constructie maken zodat we minstens 1 rechte kant hebben op de plek van de bovenkasten.
- Je zou hier een timmermanshoek voor kunnen gebruiken, maar deze moet dan wel heel groot zijn. Vandaar dat wij zelf een timmermanshoek maken van hout. Zo’n timmermanshoek heeft een 90 graden hoek met twee rechte zijdes. Het uiteinde van deze hoek eindigt op de plek van de bovenkasten. En op basis van die rechte kant kunnen we een mal maken.
- Een andere optie is een digitale waterpas waarvan je de horizontale lijn kan kalibreren met de vloer. Gebruik geen ”normale” waterpas! Een camper staat namelijk nooit exact waterpas, door de banden, wielen, vering en ondergrond.
Nadat je een recht kant heb gemaakt kun je de mal voor de bovenkasten maken. Wij maken deze eerst van karton en vervolgens op basis van het karton een nieuwe mal van een 2mm tot 4mm dikke houten plaat. Het is een paar keer finetunen voordat deze perfect recht is.
Voorbereiden ophanging bovenkasten
Voordat je de bovenkasten voor in de camper gaat maken is het verstandig om te weten hoe je deze gaat ophangen. Zo kun je namelijk de constructie van de bovenkasten hierop afstemmen.
Wij bouwen in onze campers altijd een houtenframe tegen de spanten van de bus. Dit houten frame zorgt ervoor dat we makkelijk meubels en ook houten wanden kunnen plaatsen, zonder dat we onnodig veel schroeven direct in de spanten moeten plaatsen. De bovenkasten bevestigen we dus ook in dit houten frame. Het is dus belangrijk dat de constructie van de bovenkast overeenkomt met de plek van het hout van het houten frame. Zo kun je de bovenkast direct bevestigen in het houtenframe en hangt deze stevig op zijn plek!
Maar als jij de wanden gaat bekleden met naaldvilt dan heb je geen houten frame, dan is het belangrijk dat de constructie van de bovenkasten overeenkomt met de spanten. Anders heb je natuur geen plek om de bovenkasten vast te schroeven. Wanneer je direct in de spanten iets vast wilt zetten kun je dit het beste doen met een blindklinkmoertang. Zo kun je het gemaakte gat in de bus nog behandelen met metaalverf en dat voorkomt roest.
De bovenkasten voor in de camper maken
Het aantal kleppen en de breedte van de bovenkast bepalen hoeveel rechtopstaande plankjes we moeten maken van de mal. Zo heb je er sowieso 2 nodig, voor het begin en het eind, maar als jouw bovenkast breder is dan 60 centimeter raden we je aan hier 2 kleppen voor te gebruiken en dus zijn er 3 rechtopstaande planken nodig.
Vervolgens kun je de onderste plank op maat zagen, deze moet natuurlijk overeenkomen met de diepte van de rechtopstaande planken.
Tussen de twee buitenste rechtopstaande planken moeten ook 2 planken komen, deze zijn beide 5 cm breed. Een plank voor de voorkant van de bovenkasten en een plank aan de achterkant van de bovenkast. Beiden planken dienen ter stevigheid van de bovenkast, maar de achterste plank moet op de hoogte komen waar je zo meteen de bevestiging gaat doen in het houtenframe of in de spant van de camper.
De planken verbinden
De mooiste manier om de planken met elkaar te verbinden is met een pocket hole gat. Zo een gat boor je voor op 15 graden, waardoor je niet aan de buitenkant hoeft te schroeven en dus ook geen schroeven ziet zitten.
Toch kiezen wij er soms voor om gewoon de planken te verbinden met schroeven geschroefd vanaf de buitenkant, omdat we deze weer vullen met houtvuller.
Hieronder vind je een lijstje met benodigdheden om de planken mooi met elkaar te verbinden. Een hoeklijmklem is echt een aanrader om de planken netjes met elkaar te verbinden.
- 15 graden hoekgereedschap
- houtvuller
- hoeklijmklem
- accuschroefmachine
- accuboormachine
De voorkleppen van de bovenkasten
De klep van de bovenkasten in de camper hebben een afmeting nodig die precies op de voorkant past met een klein beetje ruimte tussen de kleppen zodat deze makkelijk open en dicht gaan.
De bevestiging van de kleppen doe je het beste met klepscharnieren. Het is het makkelijkst om deze klepscharnier al te plaatsen voordat je de bovenkasten plaatst in de camper, zo kun je er nog makkelijk bij. Wij laten de kleppen van de bovenkasten soms ook scharnieren met een kastscharnier, dit is iets moeilijker om precies recht te krijgen, maar wel mogelijk.
Let op! Voor beide scharnieren is het verstandig bij de bevestiging niet gelijk alle gaten te gebruiken. Zo kun je later zodra de bovenkasten hangen nog kleine aanpassingen doen, zodat de kleppen mooi recht hangen.
De bovenkasten dicht houden tijdens het rijden
Doordat een camper een rijdend voertuig is moeten meubels en dus ook bovenkasten anders gemaakt worden dan ”standaard” meubels. Dit komt omdat er tijdens het rijden krachten op de bovenkasten komen te staan, doordat spullen in de kasten kunnen gaan schuiven en de klep open duwen. Dit willen we natuurlijk voorkomen.
Dit probleem kun je op verschillende manieren tackelen. Zo zijn er lade- en kastsluitingen speciaal gemaakt voor campers, zodat deze met een druk op de knop de klep vergrendelen. Een veilige manier, die garandeert dat de bovenkasten dicht blijven. De meest populaire camper sluitingen zijn deze ronde drukknoppen, dat komt vooral door de aantrekkelijke prijs. Zelf vinden we de RV Labs campersluitingen helemaal fantastisch, alleen zijn die wel een stuk duurder. Neem ook eens een kijkje bij onze webshop, categorie opbergen voor andere sluitingen.
Omdat het aanbod van deze kastsluitingen niet heel groot is, zijn we toch ook verder gaan zoeken naar andere mogelijkheden.
Zo kun je de bovenkasten ook dichthouden door een opstaande rand in het bovenkastje te maken, deze houdt de schuivende spullen tegen. Daarbij plaatsen we ook een 4kg magneetsluiting, die de klep op zijn plek houdt. Zo kunnen we toch ook andere meubelgrepen gebruiken, dan alleen de campersluitingen. In de afbeeldingen zie je dat we deze ”normale” zwarte meubelgrepen hebben gebruikt.
Verlichting in de bovenkasten
In de bovenkast boven de zitting plaatsen wij verlichting, omdat we zo licht hebben op de tafel. Een kleine toevoeging dat fijn is om te installeren voordat je de bovenkasten gaat ophangen.
Wij gebruiken hier platte led inbouwspots voor, die we met een drukschakelaar aan en uit zetten. Daarbij zetten we ook deze 12v dimmer tussen de schakelaar en de led spot. Fijn om af en toe het licht te kunnen dimmen.
De bovenkasten in de camper bevestigen
De bovenkasten in de camper ophangen en vervolgens bevestigen is het beste te doen met 2 personen. Je moet namelijk de bovenkasten goed op zijn plek houden, strak tegen plafond, om zo het mooiste resultaat te garanderen.
Voordat wij de bovenkasten ophangen, plaatsen we eerst de wand en ook het plafond. Deze dienen namelijk ook als achterkant en bovenkant in de bovenkast. Je zou ook een bovenkant en achterkant in de bovenkast zelf kunnen maken, dan hoef je geen wand en plafon op de plek van de bovenkast te plaatsen.
Zodra je de wand plaatst is het ook verstandig te markeren waar het houten frame zich bevindt. Meestal is dit duidelijk te zien doordat je de wand vastschroeft in deze houten balk. Zodra persoon 1 de bovenkast op de juiste plek heeft kun je met een aantal schroeven de bovenkast bevestigen door de wand het houtenframe in.
