Dankzij de geweldige energieprestatie en lange levensduur is een lithium accu voor in de camper de afgelopen jaren steeds populairder geworden. Ben jij ook van plan een lithium accu in de camper te plaatsen? Wat ons betreft een prima idee, we plaatsen zelf ook lithium accu’s in onze campers. Er zijn wel een aantal zaken waar je goed op moet letten. In dit blog leggen we dan ook precies uit wat je moet weten over een lithium accu als huishoudaccu in de camper.
Als je al campereigenaar bent of binnenkort wordt dan weet je vast dat deze huishoudaccu aan de basis staat van jouw elektrisch systeem. Hoe groot deze tweede accu moet zijn, daarmee bedoelen we de capaciteit en hoe je deze het beste kunt opladen heb je kunnen lezen in ons artikel over de huishoudaccu in de camper.
Lithium vs loodzuur accu
Waar voorheen de AGM loodzuur accu vaak gekozen werd als huishoudaccu voor in de camper, is nu de lithiumijzerfosfaat accu (LiFePO4) veruit de betere keuze. Dit komt natuurlijk door de hoge stroom (ont)ladingen, het gewicht, de capaciteit en nu ook de veiligheid.
De voornaamste reden waarom er nog voor AGM accu’s wordt gekozen is de aanschafprijs, een AGM accu is een stuk goedkoper dan een lithium accu, maar als we dat naast de levensduur van beide accu’s leggen, dan is een lithium accu zelfs goedkoper (meer daarover in de kosten per cycli, hieronder in het artikel). Daarbij zijn lithium accu’s de laatste jaren stukken goedkoper geworden, wat de keuze voor een lithium accu in de camper nog makkelijker maakt.
Zijn lithiumaccu’s veilig te gebruiken in een camper?
Er zijn een aantal soorten lithium accu’s, waaronder NCM, LFP, Li-ion en de nieuwste generatie, de LiFePO4. LiFePO4 heeft een lagere energiedichtheid dan zijn voorganger Li-ion, wat betekent dat ze een stuk stabieler zijn. Waar Li-ion nog wel eens cel-instabiliteit kende, heeft LiFePO4 dat niet. Alleen al om die rede zijn lithium LiFePO4 accu’s veilig om te gebruiken in de camper. Maar lithium LiFePO4 accu’s worden ook uitgerust met een interne of externe BMS (Battery Management System).
Het BMS beschermt de cellen in de accu tegen beschadigingen, door over- of onderspanning, overstroom, hoge of lage temperatuur of externe kortsluiting. Het BMS schakelt de accu vervolgens uit om de cellen te beschermen tegen deze onveilige omstandigheden.
Conclusie: Ja, de nieuwste generatie lithium accu’s, de LiFePO4, zijn veilig te gebruiken in een camper, vanwege verbeterde cel-stabiliteit. Daarbij schakelt de BMS de lithiumaccu uit in onveilige situaties.
De voor- en nadelen van een lithium accu
In het huishoudaccu voor de camper artikel bespreken we het al even kort, de voor- en nadelen van een lithiumaccu. Hieronder geven we meer toelichting en kun je zelf bepalen of lithium in de camper de beste keuze voor jou is. We maken hieronder ook een vergelijking met AGM lood accu’s, Victron lithium en Timeusb lithium om je een beter beeld te geven van de voor- en nadelen.
Victron lithium accu’s zijn populaire goede lithium accu’s voor in campers, caravans en boten, echter kosten ze ook het meest. Timeusb lithium accu’s zijn (vergelijkbaar met LiTime) ook goede lithium accu’s, maar dan voor een zachtere prijs. Omdat deze accu’s veel gebruikt worden in campers nemen we deze mee in onze vergelijking. Deze vergelijken we met een 200Ah AGM accu, omdat deze dezelfde beschikbare accucapaciteit heeft door de DoD van 50%)
Lange levensduur
Een groot voordeel van lithium accu’s is de levensduur, deze kan namelijk wel 15 tot 20 jaar meegaan. Een lithiumaccu heeft namelijk een cyclisch vermogen van maar liefst 3000 cycli (gemiddeld). Dat betekent dat je de accu 3000 keer helemaal leeg kan trekken en weer opladen voordat deze lithium accu zijn vermogen kwijt is. En als we dit vergelijken met het cyclisch vermogen van 700 cycli van een loodzuur accu’s zoals AGM en Gel, dan is dit toch wel een heel groot verschil.
Diepte van ontlading 100% (DoD)
De diepte van ontlading (in het engels DoD, Depth of Discharge) kan bij lithiumaccu’s tot wel 100%. Maar meestal wordt maximaal 95% aangeraden, voor beter levensbehoud van de lithium accu. Dit betekent dat je bijna de volledige accucapaciteit hebt om te gebruiken. Om je een idee te geven: bij loodzuur AGM accu’s ligt deze DoD op maar 50%.
Voordat je 1 cycli hebt bereikt bij een lithiumaccu, moet je deze dus maar liefst 95% ontladen. In veel gevallen zul je de accu weer hebben opgeladen voordat je deze diepte van ontlading hebt bereikt. En dit komt de levensduur van de accu dus weer ten goede.
Kunnen lithium accu’s echt tot 100% ontladen worden?
Ja lithium accu’s kunnen tot 100% ontladen worden. Daar moet wel bij gezegd worden dat een toename van de ontladingsdiepte, de levensduur van de accu verkort.
De meeste fabrikanten raden af om een lithium accu tot 100% tot ontladen (DoD). In veel gevallen wordt 95% als de maximale diepte aangeraden. Persoonlijk raden we aan jouw elektrische systeem in de camper zo te ontwerpen dat je nooit dieper dan 80% hoeft te ontladen. Zo heb je de voordelen van een grote capaciteit accu met veel levensjaren.
Kosten
De aanschafprijs van een lithium accu is de rede waarom sommige camperaars toch niet voor dit type accu kiezen. En dat is begrijpelijk want deze accu’s kunnen in aanschafprijs soms wel 4 keer zo duur zijn dan AGM accu’s. Toch zit hier een misvatting in, want wanneer we de aanschafprijs vergelijken met de levensduur en het cyclisch vermogen, dan is een lithium accu helemaal niet duurder dan een AGM lood accu.
In de grafiek hieronder kun je zien dat we het cyclisch vermogen hebben gedeeld door de aanschafprijs van de accu. En dan zie je hoeveel de kosten zijn per cycli. Timeusb en LiTime accu’s zijn veruit de goedkoopste accu’s voor in de camper, dat komt door de aanschafprijs, maar ook door het hoge cyclisch vermogen.
Grote ladingen en ontladingen
Een lithium accu heeft een lage interne weerstand, hierdoor is het mogelijk de accu te onderwerpen aan grote (ont)ladingen. Zo hebben de meeste lithium accu’s een ontlaadsnelheid van C1 en iets goedkopere vaak C2, beide goede ontlaadsnelheiden. Bijvoorbeeld: Bij een ontlaadsnelheid van C1 mag je een 100Ah lithium accu met 100A voor 1 uur ontladen.
Vanwege de lage interne weerstand zijn lithiumaccu’s ook weer snel opgeladen. Zo hebben loodzuur accu’s een hogere interne weerstand en dus moeite met de laatste 20% opladen. Dit kan soms wel 4 keer zo lang duren dan ladingen bij een vrij lege loodzuur accu. Lithiumaccu’s hebben dit probleem niet en worden even snel opgeladen bij een lege of bijna volle accu.
Om deze redenen is een lithium accu uitermate geschikt in campers die grote verbruikers gaan aansluiten, zoals een inductiekookplaat, koffiezetapparaat, haardroger en of elektraboiler.
Laag gewicht
Een lithium accu is gemiddeld maar liefst 3,5 keer zo licht dan een lood AGM accu. Ook is de afmeting van een lithium accu stukken kleiner. Dit maakt het plaatsen van de lithium accu in de camper eenvoudig. Ook houdt dit het totale gewicht van de camper laag, wat scheelt in de brandstofkosten.
Lithium geschikte laders
Lithium accu’s hebben een eigen laadproces met bijbehorende spanning nodig. Het is dus belangrijk dat jouw acculader via het walstroompunt, de zonnepaneellaadregelaar en of accuscheider (laden tijdens rijden) geschikt zijn voor lithium. Als je een loodzuur accu vervangt voor een lithium accu, let er dan goed op of alle laders geschikt zijn.
Veel nieuwe acculaders zijn geschikt voor zowel lood-zuur als lithium accu’s. Ook op deze website vind je alleen maar laders die voor elke type accu geschikt is. Zo maken we veel gebruik van Victron en soms ook Ective laders. Deze kun je terugvinden in de elektra sectie van onze webshop.
BMS
Naast de juiste acculaders is een BMS (Battery Management System) ook verplicht. Een BMS beschermt de lithium accu tegen overstroom, kortsluiting, te hoge en te lage temperaturen en cel-instabiliteit. Daarbij verzorgt deze de stroomregulatie, cel-spanning en kun je de accustatus aflezen.
In de meeste elektrasystemen voor in de camper raden we aan een lithium accu te nemen met interne BMS. Vrijwel alle lithium accu’s hebben dit, alleen Victron heeft de keuze voor een lithium accu met interne BMS (de Superpack) of een lithium accu met externe BMS. De externe BMS is erg handig als je een zeer uitgebreid Victron systeem aanlegt.
Sommige interne BMS hebben een smart functie. Hier kun je de SoC (State of Charge) aflezen, dit is de status van de accu in procenten. Daarbij kun je de BMS in- of uitschakelen met behulp van je telefoon.
Niet alle BMS hebben een smartfunctie, dat is niet erg, deze zijn dan ook vaak een stukje goedkoper. Het in- en uitschakelen kan dan handmatig door middel van het doorlopen van een aantal stappen uit de handleiding. Door een shunt toe te voegen kun je alsnog de accustatus aflezen.
Shunt
Een shunt i.c.m. een accumonitor verteld je precies wat de accustatus is. Ook verteld deze je precies hoeveel stroom er in de accu’s gaat en er ook weer uitgaat. Zo verteld deze ook de duur in dagen, uren en minuten hoelang je nog met de accu kunt doen voordat deze leeg is, de temperatuur en eventueel de status van een tweede accu. Daarbij is een shunt erg handig als je meerdere lithium accu’s in parallel of serie gaat schakelen.
Heb je een accumonitor shunt nodig als je een smart BMS hebt?
Een shunt verteld meer over de status van de lithium accu dan een smart BMS. Daarbij valt het aan te raden als je meer dan 1 lithium accu schakelt een shunt erbij te plaatsen. Als je 1 lithium accu plaatst met een smart BMS en je wilt alleen de status van de accu aflezen in procenten, dan heb je geen shunt nodig, want de BMS kan dit ook.
Echter raden wij het aan altijd een Victron smartshunt of shunt te plaatsen aangezien deze meer mogelijkheden geeft en preciezer de accustatus verteld.
In dit artikel vind je de beste shunt voor jouw elektrasysteem.
Een Lithium accu kopen voor in de camper
Wil je een lithium accu kopen voor in de camper? En wil je graag de beste koop doen, zodat je niet de hoogste prijs betaald. Hieronder in het overzicht vind je verschillende lithium accu’s, waaronder de beste en de beste prijs kwaliteit lithium accu’s. Dit zijn accu’s die wij zelf hebben in campers gebruiken en installeren.
Beste Lithium accu: Victron
Victron is een gerenommeerd bedrijf/merk dat in Nederland gevestigd is, dat wereldwijd als de beste wordt gezien in off grid (zelfvoorzienende) elektra systemen. Veel van de elektraonderdelen die worden gebruikt in onze elektraschema’s zijn gebaseerd op Victron onderdelen. Zo hebben zij ook lithium accu’s die worden gebruikt in campers, caravans en boten.
De enige kanttekening van Victron Lithium accu’s is dat deze flink aan de prijs zijn. Uiteraard zijn ze relatief gezien goedkoper als AGM accu’s, zoals je hierboven hebt kunnen lezen. Maar ze zijn wel duurder dan andere lithium accu’s, zoals de beste prijs/kwaliteit lithiumaccu’s die hieronder zijn te vinden.
Tip: Kies voor het gemak van de Lithium Superpack in de volgende situaties:
- Een elektrasysteem in de camper met 1 lithiumaccu of meerdere in parallel geschakeld
- Een loodaccu vervangen voor een lithium accu
- Interne BMS
- Eenvoudige installatie, geen aanvullend BMS nodig.
- Verkrijgbaar in 12V en 24V
- Parallel schakeling mogelijk
- Geen BMS, externe BMS moet gekoppeld worden
- Geschikt voor uitgebreid Victron systeem
- Verkrijgbaar in 12V en 24V
- Parallel en serie-schakeling mogelijk
Beste prijs kwaliteit lithium accu
Door het aanbod en de populariteit van lithium (LiFePO4) accu’s komen er steeds meer goede betaalbare accu’s op de markt. Zo maken we zelf ook gebruik van de Duitse merken Timeusb en LiTime lithium accu’s, vanwege de hele goede eigenschappen, maar voornamelijk door de prijs. Deze lithium accu’s worden gebruikt over heel de wereld en voldoen aan de Europese norm (CE).
- Interne BMS
- Eenvoudige installatie, geen aanvullend BMS nodig.
- Verkrijgbaar in 12V en 24V
- Parallel en serie-schakeling mogelijk
- Interne BMS
- Eenvoudige installatie, geen aanvullend BMS nodig.
- Verkrijgbaar in 12V en 24V
- Parallel en serie-schakeling mogelijk
- Modellen met Smart BMS >>>
- Modellen met verwarmingsfunctie >>>
Wat kun je met een 100Ah Lithium accu in de camper?
Voor de meeste camper eigenaren is een 100Ah lithium accu voldoende om de dagelijkse apparaten te voorzien van stroom. Zo kun je met een 100Ah lithium accu 2 dagen achtereenvolgens apparaten gebruiken zoals een koelkast, pomp, verlichting, het opladen van tablets, telefoons en een laptop. Dit is gebaseerd op een stroomverbruik van 45Ah per dag, wat het gemiddelde is voor de meeste camperaars. Hierna moet je de lithiumaccu weer voorzien van stroom door middel van een acculader op walstroom, via de zonnepanelen of via de dynamo tijdens het rijden. Wil je zelf je eigen stroomverbruik uitrekenen? Dan raden we het je aan ons hoofdartikel te lezen over elektra in de camper.
Op een 100Ah 12V lithium accu met C1 snelheid (dat hebben bovenstaande lithiumaccu’s) kun je een omvormer aansluiten met een vermogen van 1200W. Het bepalen van de omvormer doe je a.d.h.v. je gewenste verbruikers. Wil jij een koffiezetapparaat of zelfs inductie aansluiten dan is een grotere omvormer en dus ook een grotere lithium accu nodig.
